Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

από **Georgedim** Κυρ 16 Νοε 2014 - 23:58

Σκέφθηκα να κάνουμε έναν νοσταλγικό ….περίπατο στις γειτονιές της παλιάς Αθήνας, ....να γνωρίσουμε κάποιες ανέκδοτες ιστορίες και ....να θυμηθούμε μερικά αρκετά ενδιαφέροντα και ίσως …..άγνωστα στοιχεία.

Θα είναι ένα αλλοιώτικο «ταξίδι» …..ρομαντισμού, ….ιστορίας, ….αναμνήσεων και μνήμης, ….λαογραφίας, ….μύθων και παραδόσεων, σε μια πόλη που η καρδιά της χτυπά ανελλιπώς και αδιάκοπα εδώ και πάνω από 5.500 χρόνια.

Αφετηρία του ταξιδιού μας θα είναι η πολύ γνωστή πλατεία Μοναστηρακίου.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Για να σας ανοίξω όμως την όρεξη, ….να το παρακολουθήσετε Very Happy

, θα αρχίσουμε με ένα ταξίδι ιστορίας …..στις γεύσεις, ξεκινώντας από ένα πολύ γνωστό στέκι για τους περισσότερους «Ταξιδιάρηδες», την ταβέρνα «Θανάσης», όπου από το 1964 αποτελεί σημείο αναφοράς & διαχρονικό στέκι, της συγκεκριμένης πλατείας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Δηλώνω προκαταβολικά, ότι οι επόμενες φωτογραφίες είναι "Αυστηρώς Ακατάλληλες" για τα.....λαίμαργα αγόρια μας Razz

!!!

Η ταβέρνα αυτή δημιουργήθηκε, το 1964 όπως ήδη είπαμε, από δύο ξαδέλφια τον Θανάση Γκόλα και τον Χρήστο Ράμπο. Τα δύο αυτά ξαδέλφια δούλεψαν από τα 14 τους και έμαθαν την τέχνη, κοντά σε έναν θρύλο Αρμένη κεμπαπτζή, τον Ισαάκ Μερακλίδη που διατηρούσε το φημισμένο αλλά μικρό σουβλατζίδικο «Μπάρμπα Ισαάκ», στην οδό Βραχείας 9 (την σημερινή οδό Μητροπόλεως), από το 1924.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Και μια σύντομη, …αλλά σημαντική, παρένθεση.

Στην Μικρά Ασία ή Ανατολία «κεμπάπ», είναι το γενικό όνομα για όλα τα κομμένα κρέατα που μαγειρεύονται ή ψήνονται.

Ειδικότερα «Σις κεμπάπ» ή «Πολίτικο κεμπάπ» είναι ένα μπιφτέκι μάλλον πικάντικο, από κιμά συνήθως αρνιού & μοσχαριού, που ψήνεται με ιδιαίτερο τρόπο. Δηλαδή είναι περασμένα σε μικρές σούβλες, που ψήνεται στα κάρβουνα χωρίς σχάρα, με τη σούβλα να ακουμπάει, μόνο εμπρός και πίσω πάνω στα τοιχώματα της ψησταριάς.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Για την ιστορία ο μπάρμπα-Ισαάκ, ήταν Αρμένης από τα 'Άδανα, εκεί όπου ως γνωστόν το κεμπάπ είναι θρησκεία. Κυνηγημένος όμως από τους Τούρκους, με τα γεγονότα λίγο πριν τη Μικρασιατική καταστροφή, πέρασε αρχικά στην Αίγυπτο ως πολιτικός πρόσφυγας και από εκεί κατέληξε στην Αθήνα. Εδώ αλλάζει το αληθινό του όνομα, το Μισάκ Ανισπικιάν, και ξεκίνα νέα καριέρα ως Ισαάκ Μερακλίδης, ανοίγοντας αρχικά κατάστημα στη Νίκαια, στην τότε "Οδός 8".

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ήταν ο πρώτος που έφερε το κεμπάπ στην Ελλάδα, την δεκαετία του 1920. Το τροποποίησε βέβαια λίγο μιας και αντικατέστησε την παραδοσιακή αραβική πίτα με τη γνωστή μας πίτα του σουβλακιού που τρώμε σήμερα. Μάλιστα λέγεται πως η σημερινή πίτα, που όλοι ξέρουμε, βασίζεται σε ιδέα του μπάρμπα-Ισαάκ, που βρήκε κάποιον φούρναρη, του εξήγησε τι ζητούσε και κάπως έτσι την δημιούργησαν μαζί. Επειδή μάλιστα ήταν κάτι καινούριο και διαφορετικό, έκανε φοβερή επιτυχία από την αρχή.
Ο φούρνος του Χατζή μαζί με το φούρνο του Λαμπράκη, στη Νίκαια, ήταν οι πρώτοι φούρνοι, που παρήγαγαν την γνωστή μας πίτα για σουβλάκι.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Σήμερα οι απόγονοι β’ γενιάς του μπάρμπα Ισαάκ συνεχίζουν την παράδοση του παππού τους, στη Παναγή Τσαλδάρη στη Νίκαια, με την επωνυμία «Αιγυπτιακό Συστηματικό Κεμπαπτζίδικο».
Κλείνει η παρένθεση και συνεχίζουμε.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ο Θανάσης Γκόλας και ο Χρήστος Ράμπος λοιπόν, ξεκίνησαν τότε με τέσσερα άτομα προσωπικό και πρώτους πελάτες τους υπαλλήλους των γειτονικών βιοτεχνιών και παπουτσάδικων που λειτουργούσαν στα πέριξ και σήμερα έχουν καταφέρει να έχει ταυτιστεί το όνομα της ταβέρνας τους με την πλατεία.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Απέναντι ακριβώς, βρίσκεται ένα άλλο κεμπαμπτζίδικο με εξίσου πολυετή ιστορία και αγαπημένο στέκι των απανταχού «αναγνωρίσιμων» (….και ουχί «επωνύμων») καλοφαγάδων της Αθήνας και όχι μόνον.

Άλλωστε όπως θα διαβάσετε στη συνέχεια, δεν είναι τυχαίο ότι τους μεζέδες και την κουζίνα του έχουν τιμήσει και απολαύσει πολιτικοί, γαλαζοαίματοι, επιχειρηματίες, καλλιτέχνες, αθλητές και διάσημοι από όλον τον κόσμο. Στους τοίχους του καταστήματος είναι αναρτημένες φωτογραφίες πολλών απ’ όλους αυτούς. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι στους τοίχους του, είναι αποτυπωμένη σε ασπρόμαυρα και έγχρωμα καρέ η σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Στο σημείο που βρίσκεται η σημερινή ταβέρνα «Μπαϊρακτάρης», βρίσκονταν από το 1879, η ξακουστή για την εποχή της, ταβέρνα των δραστήριων αδελφών Σιγάλα, που είχαν δώσει άλλη υπόσταση στην έννοια της ταβέρνας, προσκαλώντας και φιλοξενώντας κορυφαίες προσωπικότητες της τότε εποχής, όπως του βασιλικού ζεύγους Όθωνος και Αμαλίας και αργότερα του εθνάρχη Ελευθερίου Βενιζέλου. Στη συνέχεια, το μαγαζί αυτό έγινε στέκι καλλιτεχνών και διανοουμένων, τις πρώτες δεκαετίες του 1900, με μικρά διαλείμματα διακοπής της λειτουργίας του στην Κατοχή. Αυτό συνεχιζόταν μέχρι και τα 1979, όπου σκυταλοδρόμος αυτής της σπουδαίας παράδοσης συνέχισε να είναι ο Σπύρος Μπαϊρακτάρης, ο μεγαλύτερος από τα 3 αδέλφια ιδιοκτήτες (Γιώργος και Σταύρος οι άλλοι δύο).

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η σύγχρονη ιστορία του «Μπαϊρακτάρη» όμως ξεκινάει τη δεκαετία του 1960, στην πατρίδα τους, το Αγρίνιο. Συνεχίζοντας τη δουλειά του πατέρα τους και του παππού τους, δουλεύουν αρχικά στην ταβέρνα του πατέρα τους, «του Μπάρμπα-Αντρέα», με μεγάλη επιτυχία.

Το 1960 ο Σπύρος, 17 ετών τότε, έρχεται στην Αθήνα και δουλεύει και αυτός, αρχικά ως λαντζέρης, στο φημισμένο σουβλατζίδικο του «Μπάρμπα Ισαάκ», που γνωρίσαμε παραπάνω, που βρίσκονταν δίπλα στην ταβέρνα των αδελφών Σιγάλα.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Το 1967 γίνεται συνεταίρος του μπάρμπα-Ισαάκ. Το 1970 έρχονται στην Αθήνα και οι άλλοι δύο αδελφοί και ανοίγουν το πρώτο δικό τους μαγαζί, το «Εντελβάις», στην οδό Πατησίων, που γίνεται και αυτό στέκι των τότε καλλιτεχνών και διασήμων.

Από το 1979, όπως ήδη είπαμε λειτουργούν στο σημερινό τους στέκι, στο Μοναστηράκι, που είναι ένα από τα εννέα συνολικά μαγαζιά της οικογένειας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Βεβαίως το παλαιότερο, «εν ζωή», μαγαζί στη «γειτονία του κεμπάπ», είναι η ταβέρνα «Σάββας». Ο παππούς Σάββας Ατζεμιάν, ήταν στενός συγγενής του μπάρμπα Ισαάκ (που γνωρίσαμε πιο πάνω), και ανέλαβε να συνεχίσει την παράδοση, παρουσιάζοντας μάλιστα στους Αθηναίους και άλλα προϊόντα της Μικρασιατικής κουζίνας.

Η ιδιοκτησία της επιχείρησης, που αριθμεί πλέον 5 μαγαζιά, ανήκει μέχρι σήμερα στην ίδια οικογένεια, που συνεχίζει για 3^η γενιά την παράδοση και το όνομα της έχει συνδεθεί με την παρασκευή του «Λαχματζούν» (μίγμα μοσχαρίσιου κιμά, ντομάτας, μαϊντανού και μπαχαρικών ψημένων πάνω σε αραβική πίτα) και της «Πίτας Καισαρείας» (με παστουρμά, ντομάτα και κασέρι ψημένα μέσα σε λεπτό φύλλο κρούστας).

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Και μην φανταστείτε ότι και τα υπόλοιπα ταβερνεία & σουβλατζίδικα της περιοχής, είναι σημερινό τουριστικό δημιούργημα. Οι παλιοί Αθηναίοι, που τρελαινόντουσαν να δίνουν προσωνύμια και παρατσούκλια στις διάφορες περιοχές, ονόμαζαν την περιοχή αυτή «Τζιερτζίδικα», από τη τούρκικη λέξη «τζιέρι» που σημαίνει συκώτι, σπλάχνο, (….κατά την γνωστή έκφραση «μου ‘πρηξες τα τζιέρια» ), από τα εντόσθια που τηγάνιζαν οι μικρές ταβερνούλες που γέμιζαν την περιοχή και αποτελούσαν την πρόδρομη μορφή των σημερινών fast-food (…."ταχυφαγείων" κατά Μπαμπινιώτη Very Happy

), καθώς ήταν φθηνά μαγειρεία για τους κατοίκους της πόλης και τους επισκέπτες της.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Εκεί στον αριθμό 1 της οδού Άρεως (του δρόμου που ανηφορίζει μπροστά από τζαμί Τζισδαράκη προς τη Ρωμαϊκή αγορά) λειτουργούσε ένα από τα πιο γραφικά τζιερτζίδικα της παλιάς Αθήνας, η «Οικονομία» του Χαράλαμπου Τασούλα.

Ήταν το πιο περίεργο και το πιο μικρό μαγειρειό της Αθήνας εκείνης της εποχής.
Μεταφέρω από το χρονικό «Η παλιά Αθήνα ζει, γλεντά, γεύεται 1834 -1938» :
«Για να διαβάσετε την επιγραφή του μαγαζιού, πρέπει να τύχετε ή πολύ πρωί ή μετά το μεσημέρι .Όλες τις άλλες ώρες τη σκεπάζει, όπως και την είσοδο του καταστήματος, ένα πυκνό σύννεφο από τους καπνούς του τηγανιού, άλλοτε με μαρίδες, άλλοτε με μπακαλιαράκια, άλλοτε με τζιεράκια και καμιά φορά, ως είδος πολυτελείας, με κεφτέδες. Το τσιτσίρισμα του τηγανιού συνοδεύεται συχνά και από το σιγανό τραγούδι του κυρ- Χαράλαμπου, πάντα με ένα πιρούνι στο χέρι. Η κουζίνα του καταστήματος αποτελείται από μια φουφού που δουλεύει από το πρωί ως το βράδυ με το τηγάνι».

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η βόλτα στο Μοναστηράκι, είναι εκ των ουκ άνευ, αφού συνδυάζει ιδανικά «το τερπνόν μετά του ωφελίμου», γραφικό περίπατο, μακραίωνη ιστορία, πολλές επιλογές για ψώνια και τελικά παραδοσιακό σουβλάκι ή κεμπάπ …..με μπύρα.

Για μένα προσωπικά που μεγάλωσα σχετικά κοντά, αλλά τέλειωσα το σχολείο στην Πλάκα της δεκαετίας του ‘80, αποτελεί μαζί με την πέριξ περιοχή του Θησείου και της Ακρόπολης, έναν αγαπημένο περιπατητικό και φωτογραφικό προορισμό, έναν τόπο έντονων παιδικών αναμνήσεων και ξεγνοιασιάς, ένα τόπο χαλάρωσης και αποφόρτισης από τη καθημερινή πίεση και το άγχος και εδώ θα προσπαθήσω να σας ξεναγήσω ….γραπτά και φωτογραφικά, αποκαλύπτοντας σας μια ….άλλη, ...όχι και τόσο γνωστή εικόνα της πόλης μας.

Το σχολείο μου, ....ανακαλεί "πολλές" αναμνήσεις :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Απ' αυτήν την πόρτα μπαινόβγαινα 6 πανέμορφα χρόνια :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Συνεχίζεται .........

από joskem Δευ 17 Νοε 2014 - 7:48

Που τα βρίσκεις ρε Γιώργο, είσαι πραγματικός ταξιδευτής εντός και εκτός των ´´τειχών´´.
Σε χαιρομαι πραγματικά! Αν και μένω στην Πάτρα, είμαι Αθηναίος, εκεί έζησα τα τριάντα πρώτα χρόνια της ζωής μου και ως εκ τούτου παρακολουθώ με μεγάλο ενδιαφέρον.

από Γιωργάκος Δευ 17 Νοε 2014 - 9:45

joskem έγραψε:Που τα βρίσκεις ρε Γιώργο, είσαι πραγματικός ταξιδευτής εντός και εκτός των ´´τειχών´´.

Ο Δημήτρης Γιώργο τα είπε όλα, συνέχισε μόνο μια παράκληση "τις φωτογραφίες με τα εδέσματα να τις βάζεις όταν είναι ανοικτά τα μαγαζιά"

πολύ καλή έως πάρα πολύ καλή η "εκκίνηση"! clap

Δεν γνώριζα ότι φοιτήσαμε στο ίδιο γυμνάσιο...
με κάποια- αρκετή- χρονική διαφορά φυσικά...

από **Maximos** Δευ 17 Νοε 2014 - 17:48

Μπράβο Γιώργο (georgedim) ...
Πολύ ωραία ξεκίνησε αυτός ο περίπατος ... και με αρκετό ... "γεύσης σημαντικό ενδιαφέρον" !!
Καταπληκτική ιστορική αναφορά, στα κεμπαμπτζίδικα, της πλατείας στο Μοναστηράκι .

Περιμένουμε τη συνέχεια ... με μια μπύρα στο χέρι ... !

από Patrinos Δευ 17 Νοε 2014 - 19:05

Γιώργο συγχαρητήρια για το θέμα που άνοιξες και τον τρόπο που το παρουσιάζεις. Πολύ μου αρέσει!

Το είχα στο μυαλό μου και τώρα μου δίνεις την ευκαιρία να σας το προτείνω. Σαν Αθηναίοι να οργανώσετε για εμάς τους επαρχιώτες και όχι μόνο* μια ξενάγηση ένα Σαββατοκύριακο στις ομορφιές τις Αθήνας και στους αρχαιολογικούς της χώρους, φυσικά. Από τον καινούριο χρόνο βέβαια, για να έχουμε το χρόνο να προετοιμαστούμε. Νομίζω ότι θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον μια τέτοια εκδήλωση.

*Υπάρχουν Αθηναίοι που δεν έχουν ανέβει στην Ακρόπολη.

από Γιωργάκος Δευ 17 Νοε 2014 - 19:28

Patrinos έγραψε:
*Υπάρχουν Αθηναίοι που δεν έχουν ανέβει στην Ακρόπολη.

Patrinos έγραψε:
Σαν Αθηναίοι να οργανώσετε για εμάς τους επαρχιώτες και όχι μόνο* μια ξενάγηση ένα Σαββατοκύριακο στις ομορφιές τις Αθήνας και στους αρχαιολογικούς της χώρους, φυσικά. Από τον καινούριο χρόνο βέβαια, για να έχουμε το χρόνο να προετοιμαστούμε. Νομίζω ότι θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον μια τέτοια εκδήλωση.

Να το συνδυάσουμε με την κοπή της πίτας του φόρουμ .

από athanase Δευ 17 Νοε 2014 - 20:43

Ωραίο ταξίδι, γεμάτο νοσταλγία και αν απόλυση.
Θα περιμένουμε και συνέχεια.

από ladakias Δευ 17 Νοε 2014 - 20:46

αυτη παντος ειναι η καλυτερη φωτο

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

από **Maximos** Δευ 17 Νοε 2014 - 21:08

Γιωργάκος έγραψε:... Να το συνδυάσουμε με την κοπή της πίτας του φόρουμ .

Αν και θα βγω λίγο ... ... θα ήθελα να συμπληρώσω στην καλή πρόταση του Γιωργάκου, για την κοπή της πίτας,
... να μην αφήσουμε εκτός και το Μουσείο της Ακρόπολης.

από caminador Δευ 17 Νοε 2014 - 23:57

Ωπα μια νοσταλγία που μας άνοιξε την όρεξη, η δε φωτογραφία στο Μοναστηράκι αριστούργημα. Οι τεκμηριωμένες πληροφορίες σου όμως με γύρισαν πίσω στα παιδικά μου χρόνια, ένα τετράγωνο πιο κάτω από το σπίτι μας που στο ισόγειο ήταν το καφενείο του Πατέρα “των οικοδόμων”, οδός Βρυούλων στη γέφυρα, ήταν το Αιγυπτιακόν. 50π.μ. πιο πέρα απ`το καφενείο ήταν ο φούρνος του Λαμπάκη άρχιζαν τη δουλειά τις 3 το πρωί, ο Πατέρας άνοιγε στις 5 οι πρώτοι καφέδες που πήγαινε ήταν στου Λαμπράκη, τον βοηθούσα κι`εγώ τα απογεύματα, μεσοτοιχία με το φούρνο ήταν το κέντρο διασκέδασης ο Κεφάλας κι`απέναντι ένα το ίδιο ο Περιβόλας μπουζούκια και γλέντι μέχρι πρωίας, εκεί γυρίζονταν και πολλές κινηματογραφικές ταινίες, Το Αιγυπτιακόν μέσα ήταν κανονικό μουσείο, υπήρχαν αμέτρητα υπέροχα εκθέματα στολισμένα γύρω γύρω. Εδώ και 2-3 χρόνια έκλεισε και μεταφέρθηκε απέναντι ίσως με άλλη διεύθυνση, απρόσωπο χάθηκε ένα στέκι... Η Κοκκινιά (Νίκαια) μετά τον πόλεμο και τον εμφύλιο… να είσαι καλά Γιώργο καλή συνέχει…

από Batfalcon Τρι 18 Νοε 2014 - 13:29

Ωραια διανθοσμενο, με αρκετη ιστορια και μπολικους μεζεδες!
Παω να ανοιξω μια μπυρα....

από diamantino Τρι 18 Νοε 2014 - 23:39

Patrinos έγραψε:
Γιώργο συγχαρητήρια για το θέμα που άνοιξες και τον τρόπο που το παρουσιάζεις. Πολύ μου αρέσει!

Το είχα στο μυαλό μου και τώρα μου δίνεις την ευκαιρία να σας το προτείνω. Σαν Αθηναίοι να οργανώσετε για εμάς τους επαρχιώτες και όχι μόνο* μια ξενάγηση ένα Σαββατοκύριακο στις ομορφιές τις Αθήνας και στους αρχαιολογικούς της χώρους, φυσικά. Από τον καινούριο χρόνο βέβαια, για να έχουμε το χρόνο να προετοιμαστούμε. Νομίζω ότι θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον μια τέτοια εκδήλωση.

*Υπάρχουν Αθηναίοι που δεν έχουν ανέβει στην Ακρόπολη.

Πολυ ωραια προταση ! ! !

+1

από **Georgedim** Πεμ 20 Νοε 2014 - 0:03

Β’ ΜΕΡΟΣ

Μια ....ξεχασμένη Embarassed

φωτογραφία από την προηγούμενη δημοσίευση :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η πλατεία Μοναστηρακίου, βρίσκεται στην κυριολεξία στην καρδιά του κέντρου της Αθήνας και αποτελεί ένα μοναδικό μίγμα ρυθμών, εποχών, πολιτισμών και θρησκειών, με ιδιαίτερη ζωντάνια και δυναμισμό, αλλά πάντα σταθερά αφιερωμένη στο εμπόριο και στο αντάμωμα των ανθρώπων.

Σύμφωνα μάλιστα με τους αρχιτέκτονες διαμορφωτές της καινούργιας πλατείας, το πολύχρωμο ψηφιδωτό της δάπεδο από μαρμάρινους και πέτρινους μωσαϊκούς κυβόλιθους με το σκαλιστό μαντέμι, συμβολίζουν τις αλληλεπιδράσεις και την ποικιλοχρωμία των λαών της Μεσογείου.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Είναι από τα λίγα σημεία στον κόσμο, στο οποίο αγκαλιάζονται και δένουν τόσο αρμονικά ο Ανατολικός με το Δυτικό πολιτισμό, το παρελθόν με το παρόν.

Πλατεία Μοναστηρακίου το 1900 (από το ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ) :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Αποτελεί το σημείο όπου συναντιούνται και συνυπάρχουν στοιχεία του Αρχαίου μας πολιτισμού και του δωδεκάθεου (Αρχαία & Ρωμαϊκή Αγορά, βιβλιοθήκη του Αδριανού), με τους Μουσουλμάνους (παλιό τζαμί Τζισδαράκη & σημερινό μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης), τους Ορθόδοξους (στην σημερινή εκκλησία της Παναγιάς Παντάνασσας, παλαιότερα εκκλησία του Μπονεφάτση) και τους Εβραίους, μιας και το όνομα της η γύρω περιοχή (Γιουσουρούμ), το οφείλει στον Νώε ή Ελία Γιεσουρούμ.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ο Νώε Γιεσουρούμ ήταν Εβραίος έμπορος, μια από τις πλέον χαρακτηριστικές φυσιογνωμίες στα τέλη του 19ου αιώνα και μάλλον ένας αξιαγάπητος άνθρωπος, που οι Αθηναίοι φαίνεται πως είχαν συμπαθήσει και τίμησαν, ονομάζοντας την περιοχή με το όνομα του.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Στην Αθήνα ήρθε το 1863 προερχόμενος από τη Σμύρνη, μαζί με άλλες οικογένειες ομοθρήσκων του και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή μεταξύ Θησείου και Μοναστηρακίου.
Λίγο παρακάτω, στην σημερινή οδό Μελιδώνη (δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμικού), στον αριθμό 8, υπήρχε η παλιά Εβραϊκή συναγωγή, που σώζεται μέχρι τις ημέρες μας, γι’ αυτό και η περιοχή εκεί ονομάζονταν «τα Εβραϊκά».

Η παλιά συναγωγή :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Εκεί άνοιξε λοιπόν εμπορικό κατάστημα και πουλούσε μεταχειρισμένα ρούχα και υποδήματα.

Το Μοναστηράκι, τέλη 19^ου, αρχές 20^ου αιώνα, ήταν η πύλη εισόδου, στην τότε Αθήνα, των κάθε λογής επαρχιωτών που ερχόντουσαν από διάφορα μέρη της Ελλάδος στην πρωτεύουσα, είτε για μόνιμη εγκατάσταση, είτε για δουλειές.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Σύνηθες λοιπόν ήταν το φαινόμενο, στη διασταύρωση των οδών Ερμού και Αθηνάς, όπου ήταν και τα πρακτορεία, οι επαρχιώτες που έφταναν στην Αθήνα, να ρωτούν πού βρισκόταν το κατάστημα του Γιουσουρούμ, για να αγοράσουν φθηνά μεταχειρισμένα ρούχα και παπούτσια.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Από τότε καθιερώνεται, επικρατεί και ενσωματώνεται στην αστική καθομιλουμένη γλώσσα, η χρήση της ονομασίας «Γιουσουρούμ», σε όλη την περιοχή, λόγω της ύπαρξης του εμπορικού καταστήματος του ομώνυμου Εβραίου εμπόρου.

Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, οι Γιουσουρούμ άνοιξαν το κατάστημα «Συμμαχικών Ειδών» στην οδό Ερμού 84. Εκεί πωλούσαν μεταχειρισμένα στρατιωτικά είδη, χρήση που και αυτή τελικά καθιερώθηκε στην περιοχή και διατηρείται μέχρι τις ημέρες μας.

Έτσι λοιπόν το Μοναστηράκι αποτελούσε κομβικό σημείο της εποχής και η περιοχή ήταν γεμάτη χάνια και αργότερα μικρά ξενοδοχεία. Από εδώ ξεκινούσαν τα κάρα και οι άμαξες προς όλες τις κατευθύνσεις. Εδώ και στο διπλανό «Ψυρρή» ήταν μαζεμένες οι περισσότερες βιοτεχνίες της παλιάς Αθήνας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ο λαϊκός χαρακτήρας, αποτελούσε απ’ ανέκαθεν χαρακτηριστικό στοιχείο της περιοχής και παραμένει ισχυρός μέχρι σήμερα σε αυτή την πλατεία πέρασμα, επιμένοντας και αναμένοντας.

Μοναστηράκι 1970 :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Δεν είναι τυχαίοι οι στίχοι, από το ομώνυμο τραγούδι, του αείμνηστου αντισυμβατικού τραγουδοποιού Νικόλα Άσιμου : «…..κι εμείς ξεπουλιόμαστε στο γιουσουρούμ, για ένα κουστούμ, για ένα κουστούμ».

Με λίγα λόγια η πλατεία Μοναστηρακίου αποτελεί και περιγράφει μέσα στα λίγα μόλις τετραγωνικά της, όλη την ιστορία της Αθήνας, από ιδρύσεως της, συνενώνοντας τέσσερεις θρησκείες, δύο πολιτισμούς και τρία έθνη.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Πολλά μέτρα κάτω από την επιφάνεια της πλατείας βρίσκεται η κοίτη του ποταμού Ηριδανού, που αναδείχθηκε τελευταία με τα έργα του Μετρό και δημιουργήθηκε το σχετικό αρχαιολογικό σκάμμα πάνω στη πλατεία.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Αποτελούσε τον ιερό ποταμό των αρχαίων Αθηναίων, που οριοθετούσε την βόρεια πλευρά της αρχαίας πόλης των Αθηνών και είχε τις πηγές του στις πλαγιές του Λυκαβηττού, εκεί που σήμερα είναι η πλατεία Δεξαμενής στο Κολωνάκι.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Επειδή ο ποταμός αυτός αποτελεί ένα από τα πολύ σημαντικά αλλά αόρατα φυσικά στοιχεία της πόλης μας, και είναι μάλλον άγνωστος στους περισσότερους Αθηναίους ….και όχι μόνον, ας του αφιερώσουμε μια πολύ σύντομη αναφορά.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ο Ηριδανός ήταν ο μικρότερος από τους τρεις ποταμούς που άρδευαν το λεκανοπέδιο των Αθηνών, από αρχαιοτάτων χρόνων, μαζί με τον Ιλισό και τον Κηφισό.

Η παροδική ορμητική ροή του αλλά και το γεγονός ότι περνούσε πολύ κοντά στο κέντρο της πυκνοκατοικημένης αρχαίας πόλης των Αθηνών, οδήγησε ο ποταμός αυτός να αποτελεί ιστορικά τη πρώτη παγκόσμια καταγραφή περιβαλλοντικής μολύνσεως που υπάρχει, χρονολογούμενη στην Κλασική εποχή το 500 π.Χ.-323 π.Χ..

Σύμφωνα λοιπόν με τον γεωγράφο και ιστορικό Στράβωνα, το ποτάμι άρχισε να δέχεται τα λύματα της παρακείμενης πόλης και σύντομα μετατράπηκε σε βούρκο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ιστορικός Καλλίμαχος ο Κυρηναίος «Τα νερά του Ηριδανού ούτε ζώα δεν τα καταδέχονται».

Εξαιτίας αυτής της μόλυνσης, αλλά και της περιστασιακής δυνατής ορμής του, που δημιουργούσε πλημμυρικά φαινόμενα στην πόλη, απετέλεσε την αιτία ακόμη μιας παγκόσμιας πρωτοτυπίας.

Είναι ο πρώτος ποταμός, με ιστορική αναφορά, για σπάνιο και πρωτοποριακό δείγμα υδραυλικής τεχνολογίας, από τους μηχανικούς της εποχής (5^ο π.Χ. αιώνας), που αφορούσε τη διευθέτηση της κοίτης του, την εκτροπή του σε χτιστό κανάλι, κάτι σαν σημερινός αγωγός, και τη σύνδεση του με κεντρικό αγωγό, που διέσχιζε την Αγορά, μεταφέροντας τα λύματα της πόλης.

Τμήμα του αγωγού, στην Αρχαία Αγορά, που διοχέτευε τα λύματα στον Ηριδανό :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Το έργο συνεχίστηκε με τη κατασκευή των Θεμιστόκλειων (Μακρών) τειχών (487 π.Χ.) και ολοκληρώθηκε στα χρόνια του αυτοκράτορα Αδριανού (117-138 μ.Χ.), όταν ο ποταμός Ηριδανός καλύφθηκε εξ ολοκλήρου με πλινθόκτιστο θόλο, επιχώθηκε και μετατράπηκε τελικά σε υπόνομο.

Τα Μακρά (Θεμιστόκλεια) Τείχη των Αθηνών,(καταστράφηκαν με το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου, 404 π.Χ., όταν οι νικητές Σπαρτιάτες υποχρέωσαν τους νικημένους Αθηναίους να το κατεδαφίσουν, δίνοντας τέλος στον πολιτισμικό "Χρυσό αιώνα" τς πόλης) :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Τα ίχνη της χαμένης κοίτης του, ανακαλύφθηκαν με τις εργασίες για την κατασκευή του Μετρό και είναι εν μέρει ορατά σε ειδικό εκθεσιακό χώρο, μαζί με άλλα αρχαιολογικά ευρήματα αφ’ ενός εντός του σταθμού Μετρό «Μοναστηράκι» (στο τμήμα που ενώνει το νέο σταθμό με τον παλιό), αφ’ ετέρου στο σταθμό Μετρό «Σύνταγμα» και τέλος μέσω ανοιχτής έκθεσης πάνω στην πλατεία Μοναστηρακίου.

Τα ευρήματα στο σταθμό Μετρό "Μοναστηράκι" :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Επί της πλατείας Μοναστηρακίου :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Και στο σταθμό Μετρό "Σύνταγμα" :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Στοιχεία μάλιστα, για την ορμή που είχε το ποτάμι κατεβαίνοντας από τον Λυκαβηττό, αποκαλύφθηκαν με τις ανασκαφές των έργων στο Μετρό, από την παρουσία πολλών μικρών κοιτών δίπλα στην κεντρική κοίτη του, ενώ δεν πρέπει να είναι τυχαίο πως και η κρήνη που μεταγενέστερα (στην Οθωμανική περίοδο) βρισκόταν στη σημερινή συμβολή των οδών Όθωνος & Αμαλίας ονομάζονταν «Μπουμπουνίστρα», λόγω του θορύβου που προκαλούσαν τα νερά του.

Πίνακας της Αθήνας του 18ου αιώνα. Δεξιά απεικονίζεται η κρήνη "Μπουμπουνίστρα" :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η ίδια περιοχή αρχές 20ου αιώνα (1914) :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η σημερινή εικόνα της περιοχής :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Επίσης στην οδό Αδριανού, στο ύψος της Αρχαίας Αγοράς, δίπλα στις γραμμές του ΗΣΑΠ με κατεύθυνση από Μοναστηράκι προς Θησείο, (ο δρόμος με τα πολλά καφέ και εστιατόρια) και προς την πλευρά της Ακρόπολης, βρίσκονταν η αρχαία κοιλάδα του Ηριδανού.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η ίδια οδός αρχές 20ου αιώνα :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η κατασκευή όμως του ηλεκτρικού σιδηρόδρομου, το 1869, έκοψε στα δύο την Αγορά και αλλοίωσε σημαντικά το τοπίο. Μάλιστα επί της οδού Αδριανού, στο ύψος της πλατείας του Αγίου Φιλίππου, έχει ανασκαφεί τμήμα της κτιστής κοίτης του ποταμού, σημείο που φαίνεται χαρακτηριστικά μετά από μεγάλες βροχές.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Στη σύγχρονη πόλη, το μοναδικό ακάλυπτο τμήμα του ποταμού βρίσκεται στον γειτονικό αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Συνεχίζεται .......

από **Maximos** Πεμ 20 Νοε 2014 - 19:56

Μπράβο Γιώργο (georgedim) ... ... ειλικρινά, πολλά Μπράβο ...

Για την συλλογή όλων αυτών των εικόνων - ιστορικών στοιχείων,
Για την ταξινόμησή τους,
Για την δημοσίευση στο φόρουμ μας ...
και κυρίως για τον αντίστοιχο χρόνο που αφιέρωσες

από Patrinos Πεμ 20 Νοε 2014 - 23:02

.....

.....

από Γιωργάκος Πεμ 20 Νοε 2014 - 23:46

Γιώργο [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.] για το χρόνο σου που αφιερώνεις στο φόρουμ.

από diamantino Παρ 21 Νοε 2014 - 16:29

Maximos έγραψε:Μπράβο Γιώργο (georgedim) ... ... ειλικρινά, πολλά Μπράβο ...

Για την συλλογή όλων αυτών των εικόνων - ιστορικών στοιχείων,
Για την ταξινόμησή τους,
Για την δημοσίευση στο φόρουμ μας ...
και κυρίως για τον αντίστοιχο χρόνο που αφιέρωσες

+1

από traveller Παρ 21 Νοε 2014 - 17:30

Δεξου και τα δικα μου συγχαρητηρια Γιατρε !!!
Πολυτιμες οι φωτο και οι αφηγησεις σου ..

Σ'ευχαριστουμε !!!!

Welcome to the forum www.taxidiarides.gr

Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!

Απ: Αθήνα, ένας ....."διαφορετικός" περίπατος στο ιστορικό κέντρο της !!!