ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

από Γιώργος Τρι 2 Οκτ 2012 - 17:06

Από τον χειμώνα ακόμα έξυνα το κεφάλι μου για το τι μέλλει γενέσθαι το καλοκαίρι . . . Είχα κολλήσει το μικρόβιο των μακρινών ταξιδιών με το τροχόσπιτο από τους έμπειρους φίλους εδώ μέσα, (γειά σου Πρόεδρε ! ! ), και έπρεπε πάσει θυσία να βγω από την Ελλάδα. Δυστυχώς όμως άλλα θέλει η ψυχή και ο λογισμός και άλλα κελεύει το πορτοφόλι και η γενικότερη οικονομική κατάσταση.

Λίγο λοιπόν η παλιοκατάσταση, λίγο η απροθυμία φίλων συμφορουμιτών να ταξιδέψουν σε μέρη μακρινά και ονειρεμένα, το Γιβραλτάρ, (γειά σου Θανάση μου - Αthanase ), και το Βόρειο Ακρωτήρι, (γειά σου Νικόλα και σένα με την Χαρά σου ), άρχισαν να αποκλείονται . . . Κάτι προκαταρτικά σχέδια και κάτι πορείες που χαράχτηκαν έμειναν στην μέση, αφού μόλις είδα την λογαρία, (τον οικονομικό προϋπολογισμό), καταλαχτάρησα και κόντεψα να πάθω κόλπο . . .

Ετσι, αναγκαστικά, άρχισα να το παλεύω με κοντινότερες αποστάσεις και συγκεκριμένα με έναν γύρο της Προποντίδας και Κωνσταντινούπολη, αλλά κι’ εκεί ατύχησα. Με πήρε παραμάζωμα η δουλειά τον Αύγουστο , οι μέρες περιορίστηκαν και ευτυχώς που είχα φροντίσει για εναλλακτική . . . Ένα γύρο στην βορειοδυτική Μακεδονία και από εκεί ένα πέρασμα στην FYROM και στην Αλβανία . . . H συνέχεια βέβαια θα ήταν το Καλαμίτσι, (στην Σιθωνία Χαλκιδικής), στο οποίο είχα κρισιμότατο και σοβαρότατο ραντεβού με σημαίνοντα προσώπατα του forum μας . . . τον traveller και τον masterless.

Σ’ αυτό λοιπόν το topic θα σας ξομολογηθώ πως τα πέρασα και τι είδαν τα ματάκια μου . . . Είχα κάνει περίπου το ίδιο δρομολόγιο πριν καμιά δεκαριά χρόνια, αλλά με ευχαρίστηση το ξαναέκανα γιατί η περιοχή είναι όμορφη και ειδικά οι Πρέσπες . . .

Θεωρώ σκόπιμο να επαναλάβω εκείνο το οποίο πάντα γράφω όταν ξεκινάω την αφήγηση ενός ταξιδιού . . . Προσωπικά βιώματα και εντυπώσεις καταγράφω . . . και ίσως να μην να μην είμαι τόσο "χρηστικός" όσο οι διάσημοι λοιποί ταξιδιάρηδες φίλοι μας . . . Θα το παλέψω όμως, και θα το προσπαθήσω και για κάποια χρηστικά στοιχεία τα οποία ίσως φανούν χρήσιμα σε φίλους που θα κάνουν τις ίδιες, (περίπου), διαδρομές . . .

Όπως επίσης να επισημάνω και κάτι άλλο . . . Τα μέρη που επισκέφθηκα είναι γεμάτα από μνήμες του Μακεδονικού Αγώνα και από μνήμες του Εμφυλίου πολέμου . . . Ειδικά οι μνήμες του εμφυλίου είναι ακόμα νωπές στην ευρύτερη περιοχή . . . Και με τρώει πραγματικά να αναφερθώ και σ’ αυτή την επώδυνη περίοδο των ετών 1946-1949 με τον δέοντα σεβασμό και στις δύο πλευρές . . . Με την άδεια λοιπόν πρώτα του διαχειριστή και των συντονιστών, και μετά με την δική σας άδεια, θα αναφερθώ και σε δυό τρεις τοποθεσίες που σήμερα βροντοφωνάζουν το αυτονόητο "μακριά από εμφύλιους σπαραγμούς" . . . Απλά θα εξιστορήσω χωρίς να πάρω καμιά θέση . . . Γιατί ορισμένα πράγματα πρέπει πάντα να τα θυμόμαστε για να μην τα επαναλαμβάνομε, ειδικά στις σημερινές δύσκολες για την πατρίδα μας συγκυρίες . . .

Αναχωρήσαμε, σέρνοντας το sterckeman, ένα Αυγουστιάτικο πρωϊνό, μια εβδομάδα περίπου πριν το 15αύγουστο . . . Θεσ/νίκη, η ξεκούραστη Εγνατία Οδός, και μετά την Κοζάνη και πριν τα Γρεβενά, στρίψαμε δεξιά . . . Kατεύθυνση η βορειοδυτική Μακεδονία . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Συνεχίζεται

από Γιώργος Πεμ 4 Οκτ 2012 - 14:12

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΔΙΣΠΗΛΙΟΥ

Σέρνοντας το sterckeman αρχίσαμε να πλησιάζομε την Ορεστιάδα λίμνη, (την λίμνη της Καστοριάς), που βρίσκεται σε ύψος 620 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και καταλαμβάνει μια έκταση 30 περίπου τ.χ. Προορισμός μας το χωριό Δισπηλιό που βρίσκεται στο νότιο μέρος της λίμνης.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Τρίτη δημοτικού στην χρονιά που μας πέρασε ο "Βενιαμίν" της οικογένειας, (ο μικρός μου Αλέξανδρος), και στο σχολείο διδάχθηκε για τους προϊστορικούς οικισμούς μεταξύ των οποίων ήταν και αυτός του Δισπηλιού. Ετσι, (για διδακτικούς λόγους ), το Δισπηλιό στοχοποιήθηκε για επίσκεψη . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Το έτος 1930, η υποχώρηση της στάθμης της λίμνης φανέρωσε λείψανα πασσαλόκτιστων κατοικιών στον πυθμένα. Ο προϊστορικός οικισμός, μετά από 7000 χρόνια, ( ! ), σιωπής άρχισε να αποκαλύπτεται . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Συνεχείς ανασκαφές μέχρι το 1940, και στη συνέχεια από το 1965 και μετά, έφεραν στο φως εκτός από σκεύη και εργαλεία, τμήματα πασσάλων, καθώς επίσης οστά και καρπούς δέντρων.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Οι ανακαλύψεις αυτές γνωστοποίησαν πολύτιμα στοιχεία για την ύπαρξη οργανωμένης ζωής στη λίμνη της Καστοριάς 7000 χρόνια πριν. Τότε δηλαδή που μέσα από τα πασσαλόκτιστα σπίτια ο νεολιθικός άνθρωπος έχτιζε πολιτισμό πάνω στη λάσπη. Τότε που ο κάτοικος του νεολιθικού Δισπηλιού ξεχύνονταν στα γειτονικά δάση για την αναζήτηση τροφής έχοντας γιά εξοπλισμό του ένα μυτερό ακόντιο, ένα ξύλινο τσεκούρι και μια δερμάτινη σφεντόνα. Τότε που ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε τα κέρατα των ζώων σαν σκαλιστήρια για το όργωμα της γης, είχε κοκάλινα αγκίστρια και δίχτυα πλεγμένα από λινάρι, κατασκεύαζε τις βάρκες του από μεγάλους κορμούς δέντρων, χρησιμοποιούσε το δέρμα των ζώων για να ζεσταθεί το χειμώνα, έφτιαχνε τσάπες από γερά κόκαλα αγελάδων και κατασκεύαζε χορδές για τα τόξα του από έντερα γουρουνιών.

Η πλέον σημαντική ανακάλυψη όμως στο Δισπηλιό εστιάζεται στην "πινακίδα του Δισπηλιού", (γνωστή και σαν "Κείμενο" ή "Δίσκος του Δισπηλιού"), η οποία φέρει χαράγματα και σήματα και αποτελεί μια προσπάθεια επικοινωνίας του νεολιθικού ανθρώπου.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Η συγκεκριμένη πινακίδα αποτελεί ενδεχομένως το παλαιότερο οργανωμένο γραπτό κείμενο που βρέθηκε στην Ευρώπη, ( !! ), και χρονολογείται πριν από 7.254 χρόνια. Είναι μια ξύλινη πινακίδα με άγνωστο μήνυμα χαραγμένο ίσως από ένα νεολιθικό ψαρά ή έμπορο του λιμνιαίου προϊστορικού οικισμού, γραμμένο δύο χιλιάδες χρόνια πριν από τα γραπτά ευρήματα των Σουμερίων και τέσσερις χιλιάδες χρόνια πριν από τις κρητομυκηναϊκές πήλινες πινακίδες της γραμμικής γραφής ! ! . . . .

Η ξύλινη πινακίδα με την επιγραφή χρονολογήθηκε επακριβώς, (με τη μέθοδο του άνθρακα 14), στα εργαστήρια του "Δημόκριτου" στο 5260 π.Χ., δηλαδή στο τέλος της μέσης νεολιθικής περιόδου.

Ετσι λοιπόν, πολύ πριν το μεσημέρι φτάσαμε στο Δισπηλιό και παρκάραμε άνετα, (αυτοκίνητο και τροχόσπιτο), μπροστά ακριβώς στην είσοδο του οικισμού-μουσείου. Μεγάλη υπόθεση η Εγνατία Οδός που μας οδήγησε πολύ γρήγορα στον πρώτο προορισμό μας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ακολούθησε μια ενημέρωση στον περιβάλλοντα χώρο. . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . και στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε προς τον οικισμό . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . όπου περιηγηθήκαμε και θαυμάσαμε την γνήσια αναπαράστασή του . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ηταν πριν το μεσημέρι όταν αναχωρήσαμε από το προϊστορικό χωριό, σοφότεροι πλέον απ’ αυτά που μάθαμε . . . Δεύτερος προορισμός την ίδια μέρα, (και πάντα σέρνοντας το τροχόσπιτο), ήταν το χωριό της Ομορφοκκλησιάς το οποίο το είχα ξαναεπισκεφθεί αλλά ήθελα πάλι να το ξαναδώ . . .

Συνεχίζεται

από Γιώργος Παρ 5 Οκτ 2012 - 10:25

ΟΜΟΡΦΟΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

Τον Οκτώβριο του 1096, ο Νορμανδός ηγεμόνας Βοημούνδος, μετέχοντας στην Α΄ Σταυροφορία, απέπλευσε από το Μπάρι της Ιταλίας για την Ανατολή. Το εκστρατευτικό σώμα αποβιβάστηκε στην Ήπειρο, σε διάφορα σημεία κατά μήκος της ακτής, μεταξύ Δυρραχίου και Αυλώνας, πέρασε τα στενά της Κρυσταλλοπηγής και διά μέσου των Κορεστείων έφτασε στην Καστοριά, κατευθυνόμενο προς την Κωνσταντινούπολη.

Η διέλευση των Νορμανδών και των Σταυροφόρων από την Καστοριά, και η παραμονή τους στην περιοχή γιά τέσσερα χρόνια, προξένησε τότε ισχυρή εντύπωση στους κατοίκους της, και επέδρασε στην εκκλησιαστική ορθόδοξη τέχνη του τόπου, αφήνοντας σαν ανάμνηση δυτικότροπα ξόανα, (ξύλινα αγάλματα), στρατιωτικών αγίων.

Δεδομένου ότι στην ορθόδοξη εκκλησιαστική τέχνη δεν συνηθίζονται απεικονίσεις αγίων με αγάλματα, (σε αντίθεση με την νοοτροπία της καθολικής εκκλησίας), αποτελεί σπάνια περίπτωση η ύπαρξη παρομοίου αγάλματος σε ορθόδοξη εκκλησία.

Ένα από τα ελάχιστα λοιπόν αγάλματα, (εξαιρετικά σπάνια, ίσως δυό-τρία σ’ ολόκληρη την παγκόσμια ορθοδοξία ! ! ), βρίσκεται στην Βυζαντινή εκκλησία της Ομορφοκκλησιάς. Πρόκειται για το ξυλόγλυπτο άγαλμα του Αγίου Γεωργίου, ντυμένος φουστανελοφόρος. Το ξόανο, (ξύλινο άγαλμα), έχει ύψος 2.96 μ. και πλάτος 70 εκ. και είναι φτιαγμένο από ξύλο καρυδιάς.

Το χωριό της Ομορφοκκλησιάς βρίσκεται σε μιά κοντινή σχετικά απόσταση από τον Αλιάκμονα, (από την απέναντι όχθη που βρίσκεται το Νεστόριο). Πρόκειται για έναν ορεινό οικισμό που βρίσκεται νοτιοδυτικά της πόλης της Καστοριάς, σε υψόμετρο 800 μέτρων Εχει πάρει το όνομα του από την πανέμορφη παλιά βυζαντινή εκκλησία που δεσπόζει στο κέντρο σχεδόν του χωριού και που κτίστηκε στα τέλη του 11ου αιώνα.

Το χωριό το είχα εντοπίσει σε προηγούμενη επίσκεψή μου, όταν έψαχνα για τα διάφορα αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής. Το ενδιαφέρον μου κεντρίστηκε όταν το μάτι μου πήρε κάποιες δημοσιεύσεις για το σπανιότατο ξύλινο άγαλμα, (ξόανο), του Αγίου Γεωργίου και αποφάσισα να επισκεφθώ το μέρος μαζί με την συμβία μου, η οποία, μόλις πληροφορήθηκε το φετεινό δρομολόγιο, ζήτησε να ξαναπάμε.

Ετσι, αφού τελειώσαμε με τον προϊστορικό οικισμό του Δισπηλιού αναχωρήσαμε για την Ομορφοκκλησιά.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Στο δρόμο προμηθευτήκαμε τρεχούμενο νερό από μια πηγή, διακοσμημένη με την φαντασία του τοπικού λαϊκού καλλιτέχνη . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . και σταματήσαμε στη συνέχεια να ξεκουραστούμε, να ψιλοφάμε και να ξεδιψάσομε . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φτάνοντας στο χωριουδάκι της Ομορφοκκλησιάς παρκάραμε κάτω από την εκκλησία

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ανεβήκαμε στην πανέμορφη Βυζαντινή εκκλησία

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

και προσκυνήσαμε τον Αγιο Γεώργιο

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Βέβαια, εκτός από την εκτέλεση των θρησκευτικών μας καθηκόντων και την έκφραση των θρησκευτικών μας συναισθημάτων, προσπαθήσαμε να καταλάβομε, (σαν άπιστοι Θωμάδες ), τι γίνεται και με το φαινόμενο των κερμάτων τα οποία μόλις τα ακουμπήσεις στο άγαλμα κολλάνε και δεν πέφτουν ! ! . . . Τόσο ο μεγάλος μου γιός, όσο κι’ εγώ, το πολυψάξαμε το θέμα αλλά άκρη και λογική εξήγηση δεν βγάλαμε . . . Η γυναίκα η οποία μας άνοιξε την εκκλησίτσα, (με μια αρμαθιά κλειδιά τεραστίου μεγέθους), βλέποντας την επιμονή μας να δώσομε μια λογική εξήγηση στο φαινόμενο, μας ανέφερε ότι έχουν έρθει επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο αλλά λογική εξήγηση δεν δόθηκε . . . Μετά από αυτά το "πίστευε και μη ερεύνα" επικράτησε και σ’ εμάς κι’ έτσι αποφασίσαμε να συνεχίσομε το οδοιπορικό μας . . .

Επόμενος προορισμός μας ήταν το Νεστόριο της Καστοριάς και ειδικά οι πηγές του Αλιάκμονα, το μέρος δηλαδή εκείνο που γίνεται κάθε Αύγουστο το ονομαστό river party.

Συνεχίζεται

από Γιώργος Κυρ 7 Οκτ 2012 - 15:03

ΝΕΣΤΟΡΙΟ - ΠΗΓΕΣ ΑΛΙAKΜΟΝΑ - ΧΩΡΟΣ RIVER PARTY

Είχε πλέον περάσει το μεσημέρι όταν αναχωρήσαμε από την Ομορφοκκλησιά. Είχαμε σκοπό το βράδυ να κατασκηνώσομε στο χιονοδρομικό κέντρο Πισοδερίου που είχε επιλεγεί σαν τόπος βάσης για τις εξορμήσεις μας στην ευρύτερη περιοχή.

Διαπιστώνοντας όμως ότι ήταν ακόμα σχετικά νωρίς, αποφασίσαμε να περάσομε στην απέναντι όχθη του ποταμού και να κατευθυνθούμε προς το Νεστόριο και τις πηγές του Αλιάκμονα, τον χώρο που γίνεται το γνωστό river party. Την περιοχή, (που είναι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους), την γνώριζα από προηγούμενα ταξίδια αλλά δεν την ήξεραν τα παιδιά, τα οποία μόλις άκουσαν για "ποτάμια" και "party" έβαλαν τις φωνές στις οποίες και υπέκυψα χωρίς καμιά δυσκολία.

Ετσι από την Ομορφοκκλησιά περάσαμε στην απέναντι όχθη του Αλιάκμονα, σέρνοντας πάντα το τροχόσπιτο, και κατευθυνθήκαμε για τον προορισμό μας από έναν ασφαλτοστρωμένο επαρχιακό δρόμο.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Το river party αποτελεί το μεγαλύτερο μουσικό και κατασκηνωτικό φεστιβάλ στην Ελλάδα και πραγματοποιείται κάθε Αύγουστο στο Νεστόριο. Είναι το μεγαλύτερο, ιστορικότερο και μακροβιότερο φεστιβάλ στην χώρα μας και κάθε χρόνο παρασύρει τα νιάτα, (αλλά και τους αιώνιους έφηβους όπως εμείς ), στον πιο ανέμελο και αυθεντικό τρόπο διακοπών και διασκέδασης. Χιλιάδες κόσμος που αγαπά την φύση και την κατασκήνωση, αλλά και φίλοι της μουσικής από όλη την Ελλάδα, πολλοί επισκέπτες της χώρας μας από τις γειτονικές χώρες και φυσικά οι κάτοικοι της περιοχής και των γειτονικών νομών, κατακλύζουν το Νεστόριο Καστοριάς και εκεί, μπροστά στις όχθες του Αλιάκμονα, αποδεικνύουν ότι κανείς δεν μπορεί να κλέψει τη χαρά, την διασκέδαση και τις διακοπές.

Τα δρώμενα στο river party είναι πολλά . . . Extreme games, (αναρρίχηση και τοξοβολία), τουρνουά μπάσκετ, ποταμίσιο μπάνιο diamantino μου, ( ), και Σίσσυ μου, ( ), στα πεντακάθαρα νερά του Αλιάκμονα, beach volley και ping pong αλλά και οργανωμένες εκδρομές στο βουνό με πεζοπορίες στο μαγευτικό Γράμμο και εξερεύνηση του ιδιαίτερου φυσικού τοπίου της περιοχής. Και βέβαια τον βασικό λόγο έχουν τα μουσικά δρώμενα και οι εμφανίσεις γνωστών, (και λιγότερο γνωστών), καλλιτεχνών . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φτάσαμε στον προορισμό μας και θαυμάσαμε από ψηλά τον χώρο του river party

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Το party είχε τελειώσει και ο χώρος ήταν έρημος αλλά πάντα μαγευτικός . . . Μόνον κάποια σημάδια μαρτυρούσαν τι είχε προηγηθεί πριν από λίγες μέρες . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Πανευτυχέστατοι και τυχεροί από την όμορφη "μοναξιά" και την απέραντη ησυχία, ήπιαμε το καφεδάκι μας στο τροχόσπιτο και απολαύσαμε τον χώρο για αρκετή ώρα.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Αλλά πιο πολύ καταχάρηκε το όμορφο αυτό μέρος η πιτσιρικαρία . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Είχε ήδη πάει αργά απόγευμα όταν αποφασίσαμε να ξεκολλήσομε από τον μαγευτικό αυτό τόπο . . . Ο υπεύθυνος στο χιονοδρομικό κέντρο Πισοδερίου με τον οποίον είχα τηλεφωνηθεί, θα με περίμενε μέχρι τις 20.00 ώρα, γιατί μετά έφευγε για Φλώρινα, οπότε θα έπρεπε να βρίσκομαι νωρίτερα εκεί. Τυχόν αργοπορία μου θα σήμαινε ότι δεν θα είχα ρεύμα και θα περνούσα την νύχτα στο σκοτάδι, οπότε ποιός θ’ άκουγε την συμβία μου . . . Ετσι, έγκαιρα αναχώρησα από το Νεστόριο για να φτάσω στο χιονοδρομικό κέντρο Πισοδερίου και να κατασκηνώσω για πέντε μερούλες, όσες δηλαδή προέβλεπε το χρονοδιάγραμμα για τις βόλτες μας στην ευρύτερη περιοχή . . .

Συνεχίζεται

από Γιώργος Δευ 8 Οκτ 2012 - 11:29

ΒΙΓΛΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΟΥ ( 1 )
Η ΑΦΙΞΗ
ΤΟ ΜΕΡΟΣ

Το χιονοδρομικό κέντρο στην θέση Βίγλα Πισοδερίου, (σε υψόμετρο 1650 μέτρων), είχε επιλεγεί σαν τόπος βάσης και στάθμευσης του τροχόσπιτου για την εξερεύνηση των περιοχών που μας ενδιέφεραν. Δηλαδή της πόλης της Καστοριάς, του Βιτσίου και κυρίως των Πρεσπών. Δυστυχώς campings στην ευρύτερη περιοχή δεν υπάρχουν.

Με το "ελεύθερο" camping, τόσο λόγω παιδιών όσο και των γενικότερων υποδομών που διαθέτω στο sterckeman, δεν τα πάω καλά, οπότε έπρεπε να ανευρεθεί ένα μέρος που θα μου πρόσφερε μια σχετική ασφάλεια και τουλάχιστον το ηλεκτρικό ρεύμα. Σαν τέτοιο μέρος τελικά επιλέχθηκε το camping του χιονοδρομικού κέντρου στην Βίγλα Πισοδερίου, ένα κατ’ εξοχή χειμερινό camping που όταν το επισκεφθήκαμε τον Αύγουστο, (μετά από συνενενόηση), ήταν εντελώς έρημο.

Το Πισοδέρι, στον Νομό Φλώρινας, αποτελεί ένα από τα ελάχιστα φυσικά περάσματα της ορεινής Μακεδονίας, που χρησιμοποιείται αδιάλειπτα εδώ και χιλιάδες χρόνια για τη μεταφορά εμπορευμάτων από τα λιμάνια της Αδριατικής προς το Αιγαίο και γενικότερα προς την Ανατολή. Το χωριό δημιουργήθηκε γύρω από τα χάνια που υπήρχαν πάνω σε αυτόν τον ορεινό δρόμο. Οι ταξιδιώτες έβρισκαν εδώ στέγη, φαγητό και ασφάλεια προκειμένου να ανασυγκροτήσουν τις δυνάμεις τους για τη συνέχεια. Η περιοχή υπήρξε θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Το 1905 οι Βούλγαροι κατέλαβαν το χωριό και έκαψαν το ιστορικό μοναστήρι της Αγ. Τριάδας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Η περιοχή λοιπόν που μείναμε, βρίσκεται στο όρος Βίτσι ή αλλιώς Βέρνον, ψηλό βουνό με ύψος 2.128 μέτρα στην κορυφή του, που χωρίζει το νομό Καστοριάς απ' αυτόν της Φλώρινας. Το κύριο δασικό είδος που καλύπτει τις πλαγιές του Βιτσίου είναι η οξιά, η οποία σχηματίζει πυκνά δάση, ενώ εμφανίζονται αρκετές συστάδες από μακεδονίτικα έλατα και μαυρόπευκα. Στα χαμηλότερα αναπτύσσονται δάση από βελανιδιές, χωρίς όμως να λείπουν τα σφενδάμια, οι γαύροι και στις υγρές ρεματιές οι ιτιές και τα πλατάνια. Σ’ αυτά τα δάση διατηρείται ακόμα αρκετός πληθυσμός λύκων, αρκούδων, αγριογούρουνων και πολλών μικρότερων θηλαστικών. Η πανίδα της περιοχής είναι γενικά πολύ πλούσια, και μέρος της μας αποκαλύφθηκε κατά την διάρκεια της σύντομης διαμονής μας . . . .

. . . όπως σκίουροι . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . βίδρες . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . διάφορα σαυροειδή . . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . . σκατζόχοιροι . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . σαλιγκάρια . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . όχι . . ευτυχώς αρκούδα δεν συναντήσαμε . . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Αλλά ας ξεκινήσομε από την αρχή . . . Ηταν αργά απόγευμα όταν αφήσαμε πίσω μας τον πανέμορφο Αλιάκμονα και το Νεστόριο με προορισμό το Βίτσι και την Βίγλα Πισοδερίου . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ο καιρός ήταν ήδη "φορτωμένος" από το Νεστόριο . . . . Μετά την Καστοριά το Βίτσι διαγράφηκε στον ορίζοντα μέσα σε κατάμαυρα σύννεφα και μόλις αρχίσαμε να σκαρφαλώνομε σ’ αυτό, άρχισε η βροχή . . . . Η οποία σιγά-σιγά επιδεινώθηκε . . . Για να το γυρίσει στο τέλος, (πλησιάζοντας στην Βίγλα), σε χαλάζι . . . Χαλάζι τόσο χοντρό που φοβήθηκα για ζημιές στο αυτοκίνητο και στο τροχόσπιτο . . . Δρόμος άσφαλτος μεν, αλλά πολύ στενός και με μπόλικα στροφιλίκια και όλα αυτά σε ένα υψόμετρο 1600 μέτρων . . .

Με ανακούφιση έφτασα στον προορισμό μου κάτω από δυνατή χαλαζόπτωση . . . . Αφησα τον άμαχο πληθυσμό στο αυτοκίνητο έξω από το σαλέ του χιονοδρομικού κέντρου και έγινα "λούτσα", (από το ραγδαίο χαλάζι), διανύοντας την απόσταση των είκοσι, (20), μέτρων από το jeep. Εμφανίστηκα λοιπόν "λούτσα", με κοντομάνικο και σαντάλια στον υπεύθυνο ο οποίος με περίμενε, για να ρυθμίσω τα της διαμονής . . . Η ώρα ήταν 19.40 και η θερμοκρασία είχε κατεβεί στους +4 βαθμούς Κελσίου . . . Αύγουστος μήνας ! ! . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ενημερώθηκα . . . και σ’ ένα διάλειμμα της κακοκαιρίας στάθμευσα στον χώρο που μου υποδείχθηκε . . . κατέβασα ποδαρικά στο τροχόσπιτο, συνδέθηκα με το ρεύμα και αμέσως άναψα την σόμπα . . . η οποία, (παρεπιπτόντως), έκαιγε όλο το βράδυ . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ευτυχώς οι πληροφορίες έλεγαν ότι από την επόμενη μέρα ο καιρός θα έστρωνε όπως και έγινε, γιατί ξημέρωσε με καλοκαιρία και με υποφερτές θερμοκρασίες των 18 με 24 βαθμών Κελσίου . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Παρέα και φύλακές μας όσο καιρό μείναμε στην Βίγλα ήταν δύο τεράστιοι, (αλλά άκρως φιλικοί ), σκύλαροι Αγίου Βερνάρδου, (η Αλάσκα και η Ζοζεφίνα ), οι οποίοι στην κυριολεξία το έριχναν στον ύπνο όλο το βράδυ έξω ακριβώς από το τροχόσπιτό μας . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Το μέρος καθαρό ορεινό, (υψόμετρο 1650 μέτρα γαρ), και πανέμορφο . . . Αποτέλεσε για εμάς μια καλή επιλογή για το διάστημα των περιηγήσεών μας στην περιοχή . . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Συνεχίζεται με μιά περιήγηση στον χώρο του camping

από Γιώργος Τετ 10 Οκτ 2012 - 12:27

ΒΙΓΛΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΟΥ ( 2 )
ΤΟ CAMPING

Πρόκειται για ένα καθαρά χειμερινό camping που αποκλειστικό σκοπό έχει την τοποθέτηση του τροχόσπιτου και την διαμονή σ’ αυτό όσων έχουν κόλλημα με το χειμερινό ski . . . Εάν δεν υπήρχε η παροχή ρεύματος και κάποιοι λίγοι χώροι wc και ντουζ θα μπορούσαμε άνετα να μιλήσομε για ένα "ελεύθερο" camping.

Στην προσπάθεια εξοικονόμησης χώρου, τα τροχόσπιτα είναι δίπλα, (σχεδόν κολλητά), το ένα με το άλλο . . . Οι κοινόχρηστοι χώροι ελάχιστοι για να εξυπηρετήσουν τον κόσμο που συγκεντρώνεται εκεί τον χειμώνα και που, αν κρίνω από τον αριθμό των σταθμευμένων τροχοσπίτων, πρέπει να είναι αρκετός. Προφανέστατα, σε θέματα wc και νερού, θα γίνεται χρήση μέσα στο τροχόσπιτο. Φυσικά, περίφραξη και φύλαξη δεν υπάρχει . . .

Μάτωσε η καρδιά μου από την εγκατάλειψη και τις ζημιές . . . Καινούργια τροχόσπιτα, (πολλά από τα οποία ήταν μεγάλα και πανάκριβα), ήταν εντελώς εγκαταλειμένα . . . Οι σκηνές τους επίσης με ζημιές, και φυσικά γεμάτες από ένα κάρο παρελκόμενα, άτακτα τοποθετημένα, το ένα πάνω στο άλλο. (σόμπες, πολλές και μεγάλες φιάλες υγραερίου, ξύλινα πατώματα σαν δάπεδο, και ότι άλλο απαιτείται για μια αξιοπρεπή διαβίωση σ’ ένα υψόμετρο 1650 μέτρων που κρατάει χιόνι αρκετούς μήνες τον χρόνο).

Πλήρωσα για την διαμονή μου τον Αύγουστο που επισκέφθηκα τον χώρο, δέκα, (10), ευρώ την βραδιά, ποσό που μου φάνηκε ιδιαίτερα αλμυρό αφού ουσιαστικά έκανα χρήση μόνον του ρεύματος. Στην ουσία πλήρωσα το συναίσθημα της ασφάλειας που κι’ αυτή πλέον ήταν συζητήσιμη, δεδομένου ότι όταν νύχτωνε παρέα μας είχαμε μόνον την Αλάσκα και την Ζοζεφίνα, τα δύο υπέροχα σκυλιά του Αγίου Βερνάρδου. Η συγκεκριμένη τιμή ανεβαίνει στην χειμερινή περίοδο, (δεν ξέρω πόσο ακριβώς), και απ’ ότι ενημερώθηκα πρέπει να βάλεις μέσον για να βρεις θέση και να στριμωχτείς, (στην κυριολεξία), ανάμεσα σε άλλα τροχόσπιτα, γιατί η ζήτηση είναι μεγάλη.

Σας δίνω μία εικόνα από τον χώρο

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Οταν η ιστορία συναντάει το camping και το τροχόσπιτο. (o Παπασταύρος Τσάμης ήταν ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα)

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Οι λίγοι έως ελάχιστοι κοινόχρηστοι χώροι, (οι οποίοι σίγουρα δεν επαρκούν), ήταν ικανοποιητικοί και πρόσφατα ανακαινισμένοι

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φυσικά δεν έλλειπαν και τα κατάλληλα οχήματα

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Οπως επίσης δεν έλλειπαν και διάφορες ανακοινώσεις : "Αγαπητοί τροχοσπιτάδες . . . σας πλάκωσε το χιόνι ; . . . DON’ T WORRY ! ! . . . "

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Συνεχίζεται

από Γιώργος Πεμ 11 Οκτ 2012 - 13:33

ΜΝΗΜΕΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ

H περιοχή στην οποία μείναμε, (Βορειοδυτική Μακεδονία), αποτέλεσε στο τέλος του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, το κέντρο της πανεθνικής προσπάθειας η οποία τελικά οδήγησε, (με τους Βαλκανικούς πολέμους), στην απελευθέρωση ολόκληρης της Μακεδονίας μας και στην προσάρτησή της στην Ελλάδα.

Από μια καθαρά ξερή ιστορική θεώρηση ο Μακεδονικός Αγώνας ήταν μια ένοπλη αντιπαράθεση που διήρκεσε περίπου 4 χρόνια, (1904 - 1908) και διεξήχθη στη Mακεδονία, (η οποία τότε αποτελούσε τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας), μεταξύ κυρίως Ελλήνων και Βουλγάρων, από τη στιγμή που έγινε αντιληπτό πως η σημαντική αυτή επαρχία του τότε Οθωμανικού κράτους θα ήταν η επόμενη εδαφική απώλεια του.

Ξεκίνησε από την περιοχή της Καστοριάς και στο τέλος είχε επεκταθεί σ΄ολόκληρη την σημερινή Μακεδονία, συμπεριλαμβανομένων και περιοχών που σήμερα ανήκουν στην FYROM, όπως το Μοναστήρι, (Bitola), που τότε ήταν σπoυδαίο κέντρο Ελληνισμού. Σκοπός των αντιπάλων ήταν ο εκφοβισμός ή η εξόντωση των αντίθετων στοιχείων και ο προσεταιρισμός του πληθυσμού , δράση η οποία γρήγορα εξελίχθηκε σε αγώνα αλληλοεξόντωσης των εκατέρωθεν ενόπλων τμημάτων.

Για μας τους Ελληνες o Μακεδονικός Αγώνας είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρος από ποτέ, εν όψει του γνωστού θέματος των Σκοπίων. Το πρόβλημα δυστυχώς είναι υπαρκτό . . . Οι προεκτάσεις του όμως είναι ελάχιστα γνωστές στον μέσο Ελληνα και ιδιαίτερα στους νοτιοελλαδίτες . . .

Είμαστε όμως forum ταξιδιάρηδων και δεν θα καταναλώσω τον χρόνο σας για την ανάλυση του "Μακεδονικού" το οποίο, (μεταξύ μας), παρακολουθώ από κοντά με την εταιρία Μακεδονικών Σπουδών, αλλά και από το διαδίκτυο και από φίλους και γνωστούς οι οποίοι ζουν στα ευαίσθητα αυτά μέρη και έχουν να καταθέσουν ιστορίες και βιώματα από την σημερινή καθημερινότητα . . .

Σ’ αυτή την ενότητα λοιπόν του topic, απλά θα σας παραθέσω κάποιες φωτογραφίες και θα προσπαθήσω να αποτίσω έναν ελάχιστο φόρο τιμής στους ανθρώπους εκείνους που αγωνίστηκαν για την Ελληνικότητα της Μακεδονίας.

Φύγαμε, (ανάλαφροι πλέον και χωρίς το ρυμουλκό που είχε αράξει στην Βίγλα), με κατεύθυνση προς Καστοριά . . . Σκοπός μας ήταν να επισκεφτούμε την ιστορική Μονή της Αγίας Τριάδας Πισοδερίου, το χωριό Κώτας, να φτάσομε στο χωριό Μελάς μέσα από τα Κορέστεια και από εκεί να πάμε Καστοριά . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Στο Πισοδέρι προμηθευθήκαμε από την πηγή τρεχούμενο δροσερό νερό και συνεχίσαμε

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Μία παράκαμψη από τον επαρχιακό δρόμο μας οδήγησε , μετά από τρία χιλιόμετρα, στην ιστορική Μονή της Αγίας Τριάδας Πισοδερίου

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Συνεχίσαμε τον δρόμο μας προς το χωριό Κώτας , (παλιό όνομα Ρούλια), γεννέτειρα του Μακεδονομάχου Κωνσταντίνου, (Κώττα), Χρήστου

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Θεωρώ σκόπιμο να επισημάνω κάτι που δεν είναι ίσως ιδιαίτερα γνωστό. Πολλοί από τους Μακεδονομάχους δεν μιλούσαν καθόλου Ελληνικά παρά μόνον το σλαβομακεδονικό ιδίωμα που μιλιέται και σήμερα στα Σκόπια. Οι άνθρωποι αυτοί όμως, που δεν ήξεραν καθόλου Ελληνικά, είχαν καθαρή Ελληνική συνείδηση και η ψυχή τους ήταν γεμάτη από Ελλάδα. Ενας απ’ αυτούς ήταν ο Καπετάν Κώττας που αξίζει, (νομίζω), να σας παραθέσω τον τρόπο με τον οποίον πέθανε για να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα . . .

Οδηγήθηκε στην πλατεία Ατ Παζάρ στο Μοναστήρι, (σημερινή Bitola της Fyrom), και εκεί απαίτησε να του λύσουν τα χέρια. Ανέβηκε μόνος του στο ικρίωμα, φόρεσε μόνος του την θηλειά στον λαιμό του και κλώτησε μόνος του το υποπόδιο βροντοφωνάζοντας πεθαίνοντας "Ντα ζίβι Γκρτσια" ! ! ! (Ζήτω η Ελλάδα ! ! ! ) , . . . αφού δεν γνώριζε καθόλου την Ελληνική γλώσσα ! ! . . .

Ο Κώττας είναι ο γνωστότερος, αλλά όχι ο μοναδικός σλαβόφωνος Μακεδονομάχος. Πολλοί άλλοι σλαβόφωνοι πολέμησαν και έπεσαν για την Ελληνικότητα της Μακεδονίας, με πιο γνωστούς τον Παύλο Κύρου από το Ανταρτικό, τον Παύλο από το Ράκοβο, τον καπετάν Βαγγέλη από το Στρέμπενο, τον Νταλίπη από το Γάβρο, τον Γκόνο Γιώτα από τον Βάλτο των Γιαννιτσών κ.ά.

Τα βήματά μας οδήγησαν στη συνέχεια, (μέσα από την περιοχή των Κορεστείων), στο χωριό Μελάς, (παλιό όνομα Στάτιστα), στις πλαγές του Βιτσίου. Πρόκειται για το χωριό εκείνο που στις 13 Οκτωβρίου 1904 σκοτώθηκε ο Παύλος Μελάς, αξιωματικός του Ελληνικού στρατού, παντρεμένος με τη Ναταλία το γένος Δραγούμη, θυγατέρας του πρωθυπουργού της Ελλάδας Στέφανου Δραγούμη και αδελφής του άλλου μεγάλου Ελληνα, του Ιωνα Δραγούμη που τότε υπηρετούσε σαν υποπρόξενος στο Γενικό Προξενείο της Eλλάδας στο Μοναστήρι, (Bitola).

Το σπίτι, όπου ο Παύλος Μελάς άφησε την τελευταία του πνοή, εξαγοράστηκε το 1970 από τη Νομαρχία Καστοριάς και μετατράπηκε σε μουσείο με την ευθύνη του Δήμου Κορεστείων. Στο μουσείο εκτίθενται αντικείμενα της εποχής, όπλα, σπαθιά, στολές Μακεδονομάχων, βιβλία και φωτογραφίες των παλικαριών, που έδρασαν στην περιοχή μεταξύ της Καστοριάς και της Φλώρινας. Κάθε χρόνο, το επισκέπτονται εκατοντάδες άνθρωποι για να αποτίσουν φόρο τιμής.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Περιεργαστήκαμε το μικρό μουσείο, μεταφερθήκαμε νοερά σ΄εκείνη την εποχή και μάθαμε λεπτομέρειες για τον θάνατο του Παύλου Μελά από τον ίδιο τον ηλικιωμένο σήμερα εγγονό της Χριστίνας Καντζάκη, της γυναίκας εκείνης, που τον Οκτώβριο του 1904, φιλοξένησε και στη συνέχεια φρόντισε την σωρό του σκοτωμένου Παύλου Μελά . . . .

Το οδοιπορικό μας και οι μνήμες του Μακεδονικού Αγώνα, τελείωσαν στην πόλη της Καστοριάς όπου επισκεφθήκαμε το ομώνυμο μουσείο, που αποτελεί μια πολύ καλή προσπάθεια για την ανάδειξη των ιστορικών γεγονότων εκείνων των χρόνων.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ηταν ήδη αργά απόγευμα όταν αφήσαμε την Καστοριά για να επιστρέψομε στην Βίγλα . . . Η Αλάσκα και η Ζοζεφίνα μας περίμεναν έξω από το τροχόσπιτο . . . Φάγαμε στο "σπίτι" μας και κοιμηθήκαμε σχετικά νωρίς γιατί την επόμενη μέρα θα ξαναπηγαίναμε στην Καστοριά για να την δούμε με την ησυχία μας . . .

Συνεχίζεται

από Γιώργος Κυρ 14 Οκτ 2012 - 14:25

ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Ευτυχώς ο καιρός ήταν πολύ καλός . . . Επειτα από το κάζο που πάθαμε την πρώτη μέρα της άφιξής μας στην Βίγλα, (με χαλάζια και θερμοκρασίες +4 βαθμούς Κελσίου ), ο καιρός είχε επανέλθει στις φυσιολογικές Αυγουστιάτικες θερμοκρασίες.

Η Καστοριά αποτελεί μία από τις αγαπημένες μας πόλεις και την έχομε επισκεφθεί πολλές φορές. Πάντοτε όμως ξαναπηγαίνομε με ευχαρίστηση. Ετσι λοιπόν την επόμενη μέρα το πρωϊ, πολύ χαλαρά, ξεκινήσαμε γιά την όμορφη αυτή πόλη της βορειοδυτικής Μακεδονίας . . .

Μπαίνοντας στην πόλη, μας υποδέχθηκε ένα μεγάλο πανό με το οποίο οι Καστοριανοί είχαν υποδεχθεί πριν από λίγες μέρες τους αθλητές του Ναυτικού Ομίλου Καστοριάς Χριστίνα Γιαζιτζίδου, (χάλκινο μετάλλιο στο διπλό σκιφ ελαφρών βαρών) και Γιάννη Χρήστου (τέταρτη θέση στην τετράκωπη), στους φετεινούς Ολυμπιακούς αγώνες.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Αγαπημένη μας περιοχή το Ντολτσό με τα διατηρημένα σε άριστη κατάσταση παλιά Καστοριανά αρχοντικά

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φυσικά δεν παραλείψαμε να επισκεφθούμε την μικρή εκκλησία της Παναγίας Κουμπελίδικης, το μοναδικό αυτό Βυζαντινό κομψοτέχνημα

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Δίπλα στην Παναγία την Κουμπελίδικη, μια Καστοριανή οικογένεια το είχε ρίξει στο μπάρμπεκιου και στο τσίπουρο . . . Και φυσικά δεν μπορέσαμε ν’ αντισταθούμε στην ευγενική πρόσκλησή τους να τιμήσομε τα Καστοριανά σουβλάκια ! ! . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ευχαριστήσαμε την φιλόξενη οικογένεια . . . ανταλλάξαμε κάρτες . . . και αποφασίσαμε να κάνομε μια βόλτα στις όχθες της λίμνης . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Καταλήξαμε στο παραλίμνιο μοναστήρι της Παναγίας της Μαυριώτισσας, στο ανατολικό άκρο της λίμνης, χτισμένο στα χρόνια του Αλεξίου του Κομνηνού, (1081 – 1118), με σημαντικές αγιογραφίες.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Περιπλανηθήκαμε όλη την ημέρα στην όμορφη πόλη . . . Αργά το μεσημέρι φάγαμε σ’ ένα παραλίμνιο φαγάδικο . . . Και αργά το απόγευμα επιστρέψαμε στο τροχόσπιτο . . .

Το βράδυ άνοιξα χάρτες και έριξα μια τελευταία ματιά σε κάποια μέρη τα οποία είχαν σχέση με τα γεγονότα του 1946-1949 . . . Προγραμματίστηκα για μιά επίσκεψη στην κορυφή του Βίτσι κι’ από εκεί θα έκανα μιά, (πρώτη), επίσκεψη προς τις Πρέσπες με αποκλειστική και στοχοποιημένη επίσκεψη σε μέρη τα οποία είχαν άμεση σχέση με τα γεγονότα του εμφυλίου . . . Η αυριανή μας μέρα δεν θα ήταν "τουριστική περιήγηση" αυτή καθ’ εαυτή . . . Είχα διαβάσει γιά κάποιες τοποθεσίες και ήθελα να δω τα μέρη εκείνα που το Ελληνικό αίμα και των δύο πλευρών έτρεξε άφθονο . . . και που οι προεκτάσεις της αδελφοκτόνας σύρραξης ταλάνισαν για πολλά χρόνια την πατρίδα μας . . .

Συνεχίζεται

από Γιώργος Δευ 15 Οκτ 2012 - 9:14

ΜΝΗΜΕΣ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ( 1 )
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΚΕΨΕΙΣ

Δυό γιούς είχες μανούλα μου,
δύο δέντρα, δυό ποτάμια,
δυό κάστρα Βενετσιάνικα,
δυό δυόσμους, δυό λαχτάρες.

Ενας για την ανατολή
κι’ ο άλλος για την δύση
κι΄εσύ στην μέση μοναχή,
μιλάς, ρωτάς, μιλάς, ρωτάς,
τον ήλιο.

Ηλιε που βλέπεις τα βουνά,
που βλέπεις τα ποτάμια,
όπου θωρείς τα πάθη μας
και τις φτωχές μανούλες.

Αν δεις τον Παύλο φώναξε
και τον Ανδρέα πες μου.
Μ’ έναν καημό τ’ ανάστησα
μ’ έναν λυγμό τα γέννου.

Μα κείνοι παίρνουνε βουνά,
διαβαίνουνε ποτάμια,
ένας τον άλλον ψάχνουνε
για ν’ αλληλοσφαγούνε.

Κι’ εκεί, στο πιό ψηλό βουνό,
στην πιο ψηλή ραχούλα,
σιμά κοντά πλαγιάζουνε
κι’ όνειρο ίδιο βλέπουν.

Στης μάνας τρέχουνε κι’ οι δυό
στο νεκρικό κρεβάτι,
μαζί τα χέρια δίνουνε
της κλείνουνε τα μάτια.

Και τα μαχαίρια μπήγουνε
βαθιά μέσα στο χώμα.
Κι’ απέκει ανέβλυσε νερό
να πιείς να ξεδιψάσεις.

(το τραγούδι του "νεκρού αδελφού" που έγραψε και μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης)

To Βίτσι, (με τον διπλανό Γράμμο), τα βουνά όπου το μίσος και ο διχασμός έφτασαν το 1948-1949 στο απόγειό τους, κρύβουν στις πλαγιές, στις χαράδρες και στις κορυφές τους απίστευτες φυσικές ομορφιές που αν αξιοποιηθούν σωστά μπορεί να δώσουν ζωή στη ρημαγμένη μεθόριο. Οι Πρέσπες επίσης, (εκτός από την απαράμιλλη φυσική τους ομορφιά), διαθέτουν ιστορικά στοιχεία από εκείνη την όχι και τόσο μακρυνή εποχή.

Οι άνθρωποι στη μεθόριο της Δυτικής Μακεδονίας περιμένουν την ήπια τουριστική αξιοποίηση του ματωμένου ορεινού ανάγλυφου που επί δεκαετίες παρέμεινε τυλιγμένο στο νεκρικό πέπλο του αδελφοκτόνου πολέμου, αληθινή "terra incognita" στα χρόνια που η υπόλοιπη Ελλάδα έθετε τις βάσεις για οικονομική και κοινωνική πρόοδο.

Στα παραπάνω πλαίσια για μια τέτοια προοπτική, ξεκίνησε δειλά-δειλά μια μελέτη από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, (ενταγμένη στο Γ΄ ΚΠΣ), η οποία αφορά την ανάδειξη του τόπου μέσα από το πρίσμα των γεγονότων εκείνης της περιόδου. Γίνεται μια προσπάθεια, (από την επίσημη πλέον πολιτεία), τόσο το Βίτσι, (και ο Γράμμος), όσο και οι Πρέσπες, να ενταχθούν στη γενικότερη ανάδειξη και αξιοποίηση της φυσικής ομορφιάς και της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, που αποτελούν έναν ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους τόπο, ο οποίος, ωστόσο, παραμένει στο περιθώριο.

Αποψή μου είναι ότι δεν αναμοχλεύει κανείς μίση και πάθη του εμφυλίου ανοίγοντας στους σύγχρονους Eλληνες τις πύλες του θεάτρου, όπου διαδραματίστηκε ο φοβερός πόλεμος και αυτή την άποψη έχουν και οι άνθρωποι στις πόλεις και στα χωριά της Φλώρινας, της Καστοριάς, του Βιτσίου, του Γράμμου και των Πρεσπών.

Tι θα μπορούσαν να σκέφτονται άραγε από το υπερπέραν οι δύο αντίπαλοι στο Βίτσι, ο Θρασύβουλος Τσακαλώτος, (ο στρατηγός του Εθνικού Στρατού) και ο Νίκος Ζαχαριάδης βλέποντας να φωτογραφίζονται σήμερα, από Ελληνες και ξένους ταξιδευτές, τα αμπριά στο βουνό αλλά και στο Βροντερό στις Πρέσπες, όπου χιλιάδες μαχητές τους έπεσαν για μια "ελεύθερη Ελλάδα", (όπως η κάθε πλευρά την εννοούσε), και μάλιστα να περιδιαβαίνουν τα μέρη, ανίδεοι για την φρίκη του πολέμου εκείνης της εποχής και για τα ιστορικά γεγονότα της ; . . .

Ηταν κι’ αυτές κάποιες σκέψεις που έκανα, (μαζί με άλλες), όταν αποφάσισα να επισκεφθώ τα μέρη αυτά. Σχεδιάζοντας την φετεινή μας επίσκεψη στην περιοχή, ρίχτηκα με τα μούτρα στην μελέτη και στην έρευνα, ψάχνοντας για τις ιστορικές μνήμες και των δύο πλευρών ανακαλύπτοντας άγνωστες πτυχές εκείνης της περιόδου.

Ετσι, κατά την παραμονή μας στην περιοχή, προγραμματίστηκα να επισκεφθώ δύο περιοχές. Η πρώτη ήταν η κορυφή στο Βίτσι όπου είναι στημένο το μνημείο της μίας πλευράς . . . του "Εθνικού Στρατού" . . . της "νικήτριας". Η δεύτερη περιοχή ήταν στις Πρέσπες και συγκεκριμένα τα μέρη γύρω από το χωριό Βροντερό στο οποίο είχε την έδρα της η κυβέρνηση της άλλης πλευράς . . . της "ηττημένης" . . . του "Δημοκρατικού Στρατού" . . .

Σε δύο συνέχειες, θα προσπαθήσω, (τελείως ερασιτεχνικά), να σας δείξω κάποιες τοποθεσίες που έχουν άμεση σχέση μ’ εκείνα τα γεγονότα . . . Σίγουρα είμαστε "ταξιδιάρηδες" και σίγουρα το forum ασχολείται, (και πρέπει να ασχολείται), με θέματα ταξιδιού και camping . . . Μοιραία όμως, όταν επισκέπτεται κάποιος τέτοια μέρη, οι μνήμες ξυπνάνε και η ιστορία, (η οποία πρέπει να διδάσκει), αναπόφευκτα αρχίζει να ξετυλίγεται . . .

Ο καθένας από μας διατηρεί τις απόψεις του για τα γεγονότα εκείνης της εποχής . . . Και ο κάθε ένας από μας, με αφετηρία τους ιδεολογικούς του προσανατολισμούς αλλά και τις προσωπικές βιωματικές και τραυματικές εμπειρίες της οικογένειάς του, μπορεί ακόμα και σήμερα να ρίχνει το ανάθεμα στην μία ή στην άλλη πλευρά . . . Δεν θα διαφωνήσει όμως κανένας ότι αυτός ο εμφύλιος θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί και ότι μέχρι σήμερα εξακολουθεί να έχει τις προεκτάσεις του . . . Σημασία έχει ότι η πατρίδα απ’ αυτόν τον πόλεμο πήγε πίσω . . . Κι’ αυτό, (διδασκόμενοι από το νωπό και πρόσφατο ιστορικό μας παρελθόν), δεν πρέπει να το επιτρέψομε να επαναληφθεί . . . Γιατί "επανάληψη" δεν είναι μόνον μία ένοπλη αδελφική αντιπαράθεση αλλά και ο διχασμός, (έστω και χωρίς όπλα), ενός ολόκληρου λαού . . .

Ετσι, το επόμενο πρωϊνό το δρομολόγιο προέβλεπε διάσχιση του Βιτσίου, (μπαίνοντας από τα Κορέστεια), ανάβαση στην κορυφή και στην συνέχεια επιστροφή και κατεύθυνση προς Πρέσπες και ειδικά στην περιοχή του χωριού Βροντερό, στο χωριό εκείνο που είχε την έδρα της η κυβέρνηση της άλλης πλευράς . . .

Συνεχίζεται

από Γιώργος Τρι 16 Οκτ 2012 - 11:12

ΜΝΗΜΕΣ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ( 2 )
ΒΙΤΣΙ

Είχα περάσει παλιότερα από το Βίτσι, (κάνοντας την διαδρομή Καστοριάς - Φλώρινας), και την ήξερα την περιοχή. Σε μιά από τις επισκέψεις μου είχα μαζί και τον μακαρίτη τον πατέρα μου. Εαμίτης στην κατοχή, (χωρίς να είναι καν αριστερός), και κληρωτός στη συνέχεια στον "Εθνικό Στρατό", τραυματίστηκε το 1949 στο Βίτσι και συγκεκριμένα στο πόδι από χειροβομβίδα. Τον θυμάμαι σε κάθε αλλαγή του καιρού να πονάει. Σιγομουρμούριζε συγκινημένος, (μιλώντας με τον εαυτό του), περιδιαβαίνοντας εκείνα τα μέρη " . . . τι αίμα χύθηκε ! ! . . . πόσα παιδιά σκοτώθηκαν εδώ ! ! . ." Μιλούσε χωρίς φανατισμό . . . Θυμόταν τοποθεσίες, μονοπάτια, τοπονύμια, χαράδρες και ρέματα . . .

Το Βίτσι, στο οποίο κινηθήκαμε στην αρχή, (γιατί μετά ακολούθησε το Βροντερό των Πρεσπών), έχει καταγραφεί στην νεώτερη Ελληνική ιστορία σαν ο τόπος που ποτίστηκε με άφθονο αδελφικό αίμα. Στο βουνό αυτό έγιναν οι σκληρότερες και φονικότερες μάχες του εμφυλίου.

Στις 10 Αυγούστου ξεκίνησαν οι επιχειρήσεις του "Εθνικού Στρατού" με το σχέδιο "Πυρσός Β΄" που ολοκληρώθηκαν στις 17 Αυγούστου του 1949. Σύμφωνα με το Γενικό Επιτελείο Στρατού σκοτώθηκαν 256 άνδρες της μίας πλευράς, (του "Εθνικού Στρατού"), και 1.182 άνδρες και γυναίκες της άλλης πλευράς, ( του "Δημοκρατικού Στρατού") . . . Αμέσως μετά ακολούθησε ο "Πυρσός Γ΄" στον Γράμμο, που σήμανε και το τέλος της αδελφοκτόνας σύρραξης.

Σήμερα στο πυκνοδασωμένο βουνό τίποτα δεν θυμίζει τις μαύρες εκείνες μέρες του Εμφυλίου. Η φύση επούλωσε ολοκληρωτικά τις πληγές που άφησαν στο σώμα του οι βόμβες νάπαλμ, οι οποίες, πριν από 63 χρόνια, είχαν κατακάψει τον ορεινό όγκο. Εμειναν μόνο τα σημάδια πάνω στα παλιά πλινθόκτιστα σπίτια των Κορεστείων οι τρύπες από τα πολυβόλα των Ελληνικών αεροπλάνων του "Εθνικού Στρατού" που γάζωναν καθημερινά τις θέσεις της άλλης Ελληνικής πλευράς του "Δημοκρατικού Στρατού", η οποία ανταπαντούσε με τον δικό της επίσης βίαιο τρόπο. Αλλά πιό πολύ έμειναν τα τραύματα στις ψυχές των ανθρώπων που βίωσαν με τον πιό τραγικό τρόπο εκείνους τους σκληρούς καιρούς.

Όπως ήδη ανέφερα σε προηγούμενη δημοσίευση, όλα αυτά, ( δηλαδή το φυσικό κάλλος και το ιστορικό φορτίο ), συνθέτουν ένα ενδιαφέρον πεδίο ανάπτυξης ήπιων τουριστικών δραστηριοτήτων, που μπορεί υπό προϋποθέσεις να προσελκύσει ταξιδιώτες, συμβάλλοντας στην αναζωογόνηση της ερημωθείσας από τον πόλεμο, και τις μετέπειτα παρανέργειές του, ακριτικής περιοχής.

Ετσι κι’ εμείς, (συνδυάζοντας το φυσικό κάλλος και το βαρύ ιστορικό φορτίο), ξεκινήσαμε από την Βίγλα Πισοδερίου και το πρωϊ της επόμενης μέρας βρισκόμασταν στα Κορέστεια, με τον άγαλμα του σλαβόφωνου Μακεδονομάχου Καπετάν Νταλίπη, (που καταγόταν από την περιοχή), να μας καλημερίζει στην είσοδο της περιοχής.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Τα Κορέστεια αποτελούν μια ιστορική περιοχή του νομού Καστοριάς και έπαιξαν καθοριστικό ρόλο σε δύο ιστορικές περιόδους. Στον Μακεδονικό Αγώνα, (εκεί βρίσκεται και το χωριό Μελάς, παλιά Στάτιστα, που άφησε την τελευταία του πνοή ο Παύλος Μελάς), και στον εμφύλιο των ετών 1946-1949.

Χαρακτηριστικό της περιοχής είναι τα ερειπωμένα και εγκαταλειμένα σήμερα χωριά με τα πλίνθινα σπίτια που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο για την κατασκευή τους όσο και για την αρχιτεκτονική τους. Τα χωριά ερήμωσαν κατά την περίοδο του εμφυλίου όταν αποτέλεσαν θέατρο της ένοπλης σύρραξης λόγω της γειτνίασής τους με τον ορεινό όγκο του Βιτσίου.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Σκαρφαλώνοντας στο Βίτσι από την είσοδο των Κορεστείων η φύση είναι πραγματικά μαγευτική. Παράλληλα στο βουνό διασώζονται μέχρι σήμερα μνήμες των χρόνων εκείνων . . . Διασώζονται φυλάκια και πολυβολεία του "Εθνικού Στρατού" στα οποία διεξήχθησαν λυσώδεις μάχες σώμα με σώμα, σώζονται μονοπάτια που οδηγούσαν σε υπόγειες "πολιτείες" και οχυρωματικά έργα του "Δημοκρατικού Στρατού", διακρίνει κανείς ξέφωτα στα δάση που προκάλεσαν οι εμπρηστικές βόμβες ναπάλμ.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ανηφορίζοντας συνέχεια, και πλησιάζοντας προς την κορυφή Βίτσι, (η οποία έδωσε το όνομα σε όλο το βουνό που κανονικά λέγεται Βέρνον), η θέα είναι μαγευτική με τα πανέμορφα οροπέδια να βλέπουν την λίμνη της Καστοριάς και τον κάμπο της Πτολεμαΐδας. Το βουνό είναι δασοσκέπαστο, κυρίως από δέντρα οξυάς, με όμορφα πέτρινα παραδοσιακά χωριά και πλούσια ιστορία. Είναι βιότοπος της καφέ Αρκούδας και στο πάρκο του Αρκτούρου, στο Νυμφαίο, καταβάλλεται προσπάθεια για την διάσωση του περήφανου αυτού ζώου.

Στην κορυφή, σε ύψος 2.128 μέτρων, είναι στημένο το μνημείο της "νικήτριας" πλευράς . . . Ενας τεράστιος σταυρός πάνω σε λευκό μάρμαρο . . . Μόνος του μέσα στην αλπική βλάστηση του μεγάλου υψόμετρου ξεχωρίζει από μακριά, για να θυμίζει στους σώφρονες την τεράστια πληγή των χρόνων εκείνων και να προσφέρει αυτογνωσία και διδάγματα στον κάθε Ελληνα για την μη επανάληψη παρόμοιων καταστάσεων . . . Και που δυστυχώς, παροτρύνει παράλληλα τους ελάχιστους φανατικούς, (γιατί υπάρχουν τέτοιοι και στις δύο πλευρές), να επιμένουν μέχρι σήμερα στο σύνθημα "φωτιά και τσεκούρι", αφού δεν έχουν διδαχθεί τίποτα από τα χρόνια εκείνα . . . Και επιμένω και στις δύο πλευρές . . . Γιατί και στο Βροντερό των Πρεσπών συνάντησα περίπου τα ίδια . . . (Αλήθεια . . . εκείνο το περίφημο πάρκο "Εθνικής Συμφιλίωσης" στον Γράμμο, δεν το γνωρίζουν οι φανατικοί των δύο πλευρών ; )

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Mεταφέρθηκα νοερά στα χρόνια εκείνα . . . Ανάψαμε ένα κερί στην μικρή εκκλησία που βρίσκεται δίπλα στο μνημείο, για τις ψυχές ΟΛΩΝ των σκοτωμένων Ελλήνων και των δύο πλευρών . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φωτογραφηθήκαμε και αναπνεύσαμε το οξυγόνο του μεγάλου υψομέτρου . . . Πριν από το μεσημέρι αρχίσαμε να κατηφορίζομε από το Βίτσι . . . Λίγο πιο κάτω από την κορυφή συναντήσαμε μια πηγή με παγωμένο νερό και σταματήσαμε να ξεδιψάσομε και να πιούμε έναν καφέ μέσα στον καταπράσινο, και δασωμένο από οξυές, παράδεισο του βουνού.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Επόμενος προορισμός μας εκείνη την μέρα, ήταν το χωριό Βροντερό στις Πρέσπες . . . Αποκλειστικά και μόνον η συγκεκριμένη περιοχή, γιατί για τις φυσιολατρικές μας αναζητήσεις στις Πρέσπες, είχα υποσχεθεί στην οικογένεια μια ολοήμερη επίσκεψη την επόμενη μέρα, που θα ήταν και η τελευταία της παραμονής μας στην βορειοδυτική Μακεδονία.

Ηθελα να δω και να περιδιαβώ τις περιοχές και της άλλης πλευράς, (επίσης Eλληνικής), που "ηττήθηκε", (εντός εισαγωγικών), γιατί, δυστυχώς, στον αδελφοκτόνο αυτόν πόλεμο ηττήθηκε μόνον η Ελλάδα . . .

Συνεχίζεται

από Γιώργος Τετ 17 Οκτ 2012 - 16:15

ΜΝΗΜΕΣ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ( 3 )
ΒΡΟΝΤΕΡΟ
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ (ΣΠΗΛΙΑ ΚΟΚΚΑΛΗ)
ΑΓΚΑΘΩΤΟ

Ηταν μεσημέρι όταν κατεβήκαμε από το Βίτσι. Επόμενος προορισμός μας στοχευμένη περιοχή των Πρεσπών και ειδικότερα το χωριό Βροντερό. Κατά την διάρκεια του εμφυλίου όλη η ευρύτερη περιοχή της βορειοδυτικής Μακεδονίας υπήρξε θέατρο επιχειρήσεων και συγκρούσεων. Οι Πρέσπες δέχτηκαν τις συνέπειες αυτών των γεγονότων, αφού αποτελούσαν πέρασμα για τους στρατιώτες του Δημοκρατικού Στρατού προς την Αλβανία και τη Γιουγκοσλαβία του Τίτο. Πολλά χωριά των Πρεσπών εγκαταλείφθηκαν και πολλές σελίδες από την ιστορία της περιοχής είναι γραμμένες με αίμα από τον αλληλοσπαραγμό των Ελλήνων.

Στην περιοχή του χωριού Βροντερό είχε την έδρα του το Γενικό Στρατηγείο των αντάρτικων δυνάμεων του Δ.Σ.Ε. κατά την τελευταία περίοδο του εμφυλίου. Το Βροντερό απέχει ελάχιστα από την Αλβανία και την σημερινή Fyrom, (τότε ενιαία Τιτοϊκή Γιουγκοσλαβία), κατόπιν δε τούτου ήταν πανεύκολος ο ανεφοδιασμός και η γενικότερη εξυπηρέτηση του Δ.Σ.Ε. από τα όμορα αυτά κράτη.

Σκοπός μου ήταν να δω την περιοχή και ειδικότερα στο χωριό Βροντερό το νοσοκομείο του Δ.Σ.Ε. και το, (εξαφανισμένο σήμερα από τον χάρτη), χωριό Αγκαθωτό που βρίσκεται, (μάλλον βρισκόταν ), στις όχθες της Μικρής Πρέσπας και σε απόσταση μόλις κάποιων δεκάδων μέτρων από την Ελληνοαλβανική μεθόριο. Ν’ αναφέρω πάλι ότι στην περιοχή υπάρχει και το Γενικό Στρατηγείο του Δημοκρατικού Στρατού, όπως επίσης και το αμπρί που διέμενε ο Νίκος Ζαχαριάδης, που δεν τα επισκεφθήκαμε.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Με συγκεκριμένο προορισμό λοιπόν, (χωρίς να σταματήσομε πουθενά), μπήκαμε στις περιοχή των Πρεσπών, περάσαμε την στενή λωρίδα που χωρίζει την Μεγάλη από την Μικρή Πρέσπα, αφήσαμε δεξιά μας τον δρόμο που οδηγεί στους Ψαράδες, και στην συνέχεια αφήσαμε αριστερά μας το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου.

Στον ασφαλτοστρωμένο επαρχιακό δρόμο που οδηγεί στην περιοχή συναντήσαμε το πρώτο σημάδι που μας γύρισε σ’ εκείνα τα χρόνια. Η άλλη πλευρά, έστησε το δικό της μνημείο για να τιμήσει τους δικούς της νεκρούς . . . . Και, όπως ανέφερα και για το μνημείο στο Βίτσι, δεν ξέρω τελικά αν αυτά τα μνημεία "σωφρονίζουν" και "διδάσκουν" ή τελικά καταλήγουν να γίνονται αντικείμενα εκμετάλλευσης από τους λίγους, (ευτυχώς), φανατικούς και των δύο πλευρών.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Το Βροντερό, χωριό μικρό σήμερα, στοίχειωσε μετά τον εμφύλιο και δειλά-δειλά από το 1954 και μετά, άρχισε να παίρνει πάλι ζωή με την εγκατάσταση βλάχων στην περιοχή.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φτάσαμε στο χωριό τις πρώτες απογευματινές ώρες και δεν υπήρχε ψυχή. Ευτυχώς είχα φροντίσει να βρω και να αποθηκεύσω τις συντεταγμένες στο gps, έστω και κατά προσέγγιση. Μια πινακίδα στο χωριό αποκαλύπτει στον επισκέπτη ότι κάπου στην περιοχή βρίσκεται η "σπηλιά του Κόκκαλη".

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ο γιατρός Πέτρος Κόκκαλης, (πατέρας του γνωστού μεγαλοεπιχειρηματία και μεγαλοπαράγοντα του Ολυμπιακού Σωκράτη Κόκκαλη), υπήρξε ο αρχίατρος του Δημοκρατικού Στρατού, (υπουργός υγείας της αντάρτικης κυβέρνησης), και κατέφυγε μετά τον εμφύλιο στην Ανατολική Γερμανία. Με την εποπτεία του λειτούργησε νοσοκομείο του Δ.Σ.Ε. που για λόγους ασφάλειας των νοσηλευομένων, εξ αιτίας των αεροπορικών βομβαρδισμών του Εθνικού Στρατού, στεγάστηκε μέσα σε μια σπηλιά της περιοχής η οποία πήρε και το όνομά του.

Η σπηλιά είναι προσβάσιμη μόνον με αυτοκίνητο 4 Χ 4, με κατεύθυνση από το Βροντερό προς τον ερειπωμένο παραλίμνιο οικισμό του Αγκαθωτού και στην αριστερή όχθη της χαράδρας που βρίσκεται παράλληλα με κάποιον χωματόδρομο, σε μια κλειστή πτύχωση των βράχων.

Το Σεπτέμβριο του 1948, όταν το θέατρο του πολέμου μεταφέρθηκε στο Βίτσι, η ηγεσία του Δημοκρατικού Στρατού αναζήτησε ένα ασφαλές μέρος για να εγκαταστήσει το νοσοκομείο και επέλεξε το συγκεκριμένο σημείο, που ήταν αθέατο για τα αεροπλάνα και απροσπέλαστο για τις δυνάμεις του Εθνικού Στρατού, λόγω της γεωγραφικής του θέσης αφού η σπηλιά καλύπτεται από πέτρινο όγκο μεγαλύτερο των 100 μέτρων.

Στους τρεις σπηλαιοθαλάμους του νοσοκομείου (συνολικής επιφάνειας 450 -500 τ.μ. και βάθους περίπου 30 μέτρων), υπήρχε χώρος για περίπου 250 κρεβάτια, κατασκευασμένα από σανίδια και κορμούς δέντρων και τοποθετημένα σε τρία επίπεδα. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70, ο χώρος ήταν φυλασσόμενος σαν στρατιωτική ζώνη και διατηρούνταν σχεδόν ανέπαφος. Μετέπειτα, υπέστη καταστροφές, με τη χρησιμοθηρία των υλικών και την καύση τους από λαθρομετανάστες, που έβρισκαν καταφύγιο εκεί.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ετσι, χωρίς καμιά πληροφορία, αφού στο χωριό δεν κυκλοφορούσε ψυχή, και βασιζόμενοι μόνον στο κατά προσέγγιση στίγμα του gps, πήραμε έναν σχετικά βατό χωματόδρομο και ξεκινήσαμε να βρούμε το νοσοκομείο του Δημοκρατικού Στρατού . . . την σπηλιά του Κόκκαλη

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Σχεδόν στα τυφλά, (το στίγμα στο gps ήταν κατά προέγγιση), και μετά από πολλές αναστροφές και πολλά πήγαινε-έλα στην ερημιά, το μάτι μας έπεσε στο βουνό και μόλις διακρίναμε ψηλά την σπηλιά που ψάχναμε.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Αφήσαμε το αυτοκίνητο στον χωματόδρομο, βρήκαμε το εγκαταλειμένο μονοπάτι και αρχίσαμε να ανηφορίζομε.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φτάσαμε μετά από μια απότομη ανάβαση στην είσοδο της σπηλιάς . . . του αντάρτικου νοσοκομείου . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Μπήκαμε μέσα και περιδιαβήκαμε τον εσωτερικό χώρο . . . Μνήμες κι' εδώ αλλά της άλλης πλευράς . . . Ανθρωποι, (Ελληνες κι' εδώ), που πάλευαν για τα δικά τους ιδανικά, (όπως αυτοί τα εννοούσαν), τραυματισμένοι και που πολλοί απ’ αυτούς άφησαν εδώ την τελευταία τους πνοή από αδελφικό Ελληνικό βόλι . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φορτισμένος, (όπως και στο Βίτσι), άφησα την σπηλιά και κατευθύνθηκα προς τα Αλβανικά σύνορα. Ο χωματόδρομος είχε πλέον χαθεί και την θέση του είχε πάρει μιά υποτυπωδέστατη διάβαση η οποία δεν ήταν καν δρόμος. Η συμβία μου, μπροστά στην ερημιά και στο δύσβατο της περιοχής, ζήτησε να επιστρέψομε. Ελα όμως που αν μου καρφωθεί κάτι στο μυαλό δεν κάνω πίσω ;

Την καθησύχασα και τελικά, πλησιάζοντας στις όχθες της Μικρής Πρέσπας, διέκρινα κάποιες πέτρες . . . Ηταν το χωριό Αγκαθωτό . . . Σε απόσταση κάποιων δεκάδων μέτρων από την Ελληνοαλβανική μεθόριο . . . "ΗΤΑΝ" το Αγκαθωτό . . . Γιατί σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένα σπίτι, ούτε ένας τοίχος όρθιος . . . Μόνον κάποιοι σωροί από πέτρες μαρτυρούσαν ότι κάποτε αυτό το μέρος ήταν κατοικημένο . . . Οι κάτοικοι του χωριού, (προφανέστατα συμπαθούντες την άλλη πλευρά), με την λήξη του εμφυλίου, το εγκατέλειψαν και διασκορπίστηκαν εκτός Ελλάδας σαν πολιτικοί πρόσφυγες . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Τραγωδίες . . . σκοτωμοί . . . ξεσπιτώματα . . . διαίρεση οικογενειών . . . με λίγα λόγια "εμφύλιος" . . . Περισσότερος ώριμος από ποτέ πήρα τον δρόμο της επιστροφής . . . Προσπάθησα να εξηγήσω στην πιτσιρικάδα τι σημαίνει "εμφύλιος" . . . Τι να καταλάβουν οι αθώες ψυχές ; Πιστεύω όμως ότι κατάλαβαν κάποια λίγα πράματα . . . Το είδα στα μάτια τους και στις ερωτήσεις τους . . .

Αργά το απόγευμα επιστρέψαμε στην Βίγλα και στο τροχόσπιτο . . . Ηταν η πιο φορτισμένη μέρα της παραμονής μου στην περιοχή . . . Η επόμενη, (τελευταία μέρα στην Β.Δ. Μακεδονία), ήταν αφιερωμένη στην περιήγηση των Πρεσπών . . . Γιατί η περιοχή, εκτός από το βαρύ ιστορικό φορτίο που κουβαλάει, είναι και μιά περιοχή με απείρου κάλλους ομορφιές για τις οποίες θα αναφερθώ στις επόμενες τελευταίες συνέχειες αυτού του topic . . .

Συνεχίζεται

από Γιώργος Πεμ 18 Οκτ 2012 - 17:48

ΠΡΕΣΠΕΣ ( 1 )

Το πρωϊ της επόμενης, (και τελευταίας μέρας στην Βορειοδυτική Μακεδονία), μας βρήκε να ξαναμπαίνομε στην περιοχή των Πρεσπών. Η σημερινή μας μέρα ήταν πολύ πιο χαλαρή από την χθεσινή, αφού είχαμε ψυχοπλακωθεί και προβληματιστεί από τις επισκέψεις μας σε εμφυλιοπολεμικές τοποθεσίες. Σκοπός της τελευταίας αυτής εξόρμησης ήταν απλά και μόνον η περιήγηση, η απόλαυση του όμορφου τοπίου και το καλό φαγητό.

Ετσι, μπαίνοντας στην περιοχή των Πρεσπών κατευθυνθήκαμε αρχικά στο χωριό του Αγίου Γερμανού και στο Κέντρο Ενημέρωσης για την Πρέσπα.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Αφού ενημερωθήκαμε για την χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής, κάναμε μια βόλτα στο όμορφο χωριό με τα πέτρινα σπίτια και κατευθυνθήκαμε προς την παλιά εκκλησία του Αγίου Γερμανού κτισμένης τον 11ο αιώνα . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . στην οποία θαυμάσαμε τις υπέροχες αγιογραφίες της . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Αναχωρήσαμε με τις καλύτερες εντυπώσεις από το χωριό Αγιος Γερμανός και βάλαμε πλώρη για το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου. Στην πορεία μας τα χωράφια με τις φασολιές, (το κατ' εξοχή προϊόν των Πρεσπών), διαδέχονταν το ένα το άλλο . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . ενώ παράλληλα υπήρχαν και τα καταστήματα διάθεσης των ντόπιων προϊόντων . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ταξιδεύοντας διασχίσαμε την στενή λωρίδα της ξηράς που διαχωρίζει τις δύο λίμνες . . . την Μεγάλη και την Μικρή Πρέσπα . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Στην συγκεκριμένη περιοχή σταματήσαμε και ήπιαμε ένα καφέ . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . τα τέκνα βρήκαν την "αγία τους χαρά" αφού το μαγαζί διέθετε και την κατάλληλη υποδομή ! !

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . και στη συνέχεια κατεβήκαμε στην "πλαζ" της περιοχής που, (όπως με διαβεβαίωσαν), μπορείς να κολυμπήσεις diamαntino μου . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Αναχωρήσαμε μετά από λίγο, αφήσαμε στα δεξιά μας τον δρόμο που οδηγεί στους Ψαράδες, και συνεχίσαμε με προορισμό το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου που βρίσκεται στην Μικρή Πρέσπα . . .

Συνεχίζεται

από Γιώργος Δευ 22 Οκτ 2012 - 11:23

ΠΡΕΣΠΕΣ ( 2 )
ΝΗΣΑΚΙ ΑΓΙΟΥ ΑΧΙΛΛΕΙΟΥ

Το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου στο οποίο κατευθυνόμασταν, είναι το σήμα κατατεθέν της Μικρής Πρέσπας, (μαζί με τα φασόλια ! ! ), αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Πριν λίγα μόλις χρόνια ο μόνος τρόπος να πάει κανείς στο νησί ήταν με βάρκα, κάτι που δυσκόλευε πάρα πολύ τη ζωή των μόνιμων κατοίκων, ειδικά τον χειμώνα. Η κατασκευή μιάς πεζογέφυρας η οποία ένωσε το μικρό αυτό νησάκι που βρίσκεται στην λίμνη της Μικρής Πρέσπας, με την απέναντι ξηρά, έδωσε οριστική λύση στην εύκολη πρόσβαση.

Γραφικά χαμόσπιτα, μισοερειπωμένα κτίσματα και λασπωμένα δρομάκια συνθέτουν το σκηνικό του Αγίου Αχιλλείου. Το χωριουδάκι αποτελείται από 11 σπίτια και θρύλος της περιοχής λέει πως αν χτιστεί και 12ο αυτό θα πέσει ! ! . . .

Το πέρασμα της γέφυρας αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία. Κατά μήκος της υπάρχουν παγκάκια στα οποία οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν την ομορφιά της Πρέσπας ενώ ολόκληρη η περιοχή θεωρείται προστατευμένη.

Ένα μονοπάτι οδηγεί στον ερειπωμένο ναό του Αγίου Αχιλλείου που κτίσθηκε τον 10ο αιώνα και φιλοξένησε το λείψανο του Αγίου που το μετέφερε εκεί ο Βούλγαρος τσάρος Σαμουήλ από την πόλη της Λάρισας γύρω στο 980-985. Είναι μία τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με νάρθηκα και αποτέλεσε για πέντε αιώνες τον επισκοπικό ναό της Πρέσπας. Έδωσε το όνομα στο νησί και πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες βασιλικές της Ελλάδας.

Ξεχωριστή εμπειρία για τον επισκέπτη αποτελούν οι πολιτιστικές εκδηλώσεις "Πρέσπεια" μία από τις σημαντικότερες πολιτιστικές εκδηλώσεις πανελλαδικά, που λαμβάνουν χώρα στο νησάκι.

Ετσι κάποια ώρα πριν από το μεσημέρι φτάσαμε στην αρχή της πεζογέφυρας

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . την οποία αρχίσαμε να διασχίζομε . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . για να φτάσομε τελικά στο νησάκι . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Πήραμε το πολύ βατό μονοπάτι και φτάσαμε στο ναό του Αγίου Αχιλλείου

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Στη συνέχεια κάναμε μια βόλτα στο νησάκι και απολαύσαμε την απόλυτη ησυχία εξερευνώντας και την αθέατη πλευρά του . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ενώ παράλληλα είδαμε και από μιά άλλη γωνία την πεζογέφυρα η οποία ενώνει το νησί με την απέναντι ξηρά

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ομορφο μέρος που αποπνέει μια γλυκειά μελαγχολία το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου . . . Όλα κινούνται σε μια απόλυτη ησυχία η οποία δένει αρμονικά και εντάσσεται στην γενικότερη ομορφιά της ευρύτερης περιοχής . . . Μείναμε αρκετή ώρα και λίγο πριν από το μεσημέρι αποφασίσαμε να συνεχίσομε . . . Σκοπός μας ήταν να κατευθυνθούμε προς τους Ψαράδες αλλά όχι από τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο . . . Είχαμε σκοπό να κινηθούμε από έναν κατσικόδρομο που θα μας οδηγούσε στο χωριό, από την αθέατη πλευρά της Μεγάλης Πρέσπας . . .

Συνεχίζεται

από caminador Δευ 22 Οκτ 2012 - 16:46

Όμορφος τόπος,το έχω ξανα πεί έχετε μερικά προνόμια οι βόριοι.....
Γιώργο με το θάρος επέτρεψέ μου δυο φωτό.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η θέα της γέφυρας από ψηλά,στη γωνία της γέφυρας αριστερά πριν 4 χρόνια υπήρχε μια πλεούμενη παράγκα.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Αριστερά έχει κουζίνα ή wc και μια φωλιά για πουλιά! Καλή συνέχεια.

από Γιώργος Τρι 23 Οκτ 2012 - 9:39

ΠΡΕΣΠΕΣ ( 3 )
ΠΡΟΣ ΨΑΡΑΔΕΣ ΑΠΟ ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟ

Αποχαιρετήσαμε το γραφικό νησάκι του Αγίου Αχιλλείου και αποφασίσαμε να “χαθούμε” στην περιοχή . . . Σ' έναν χάρτη με μεγάλη κλίμακα, είχα ανακαλύψει έναν χωματόδρομο της συμφοράς ο οποίος ξεκινούσε λίγο πριν φτάσομε στο Βροντερό, και ο οποίος ακολουθώντας την ακτογραμμή της Μεγάλης Πρέσπας, σε οδηγούσε από ψηλά και το βουνό, στους Ψαράδες . . .

Ετσι λοιπόν αντί να γυρίσομε πίσω και να κατευθυνθούμε “ανθρώπινα” στους Ψαράδες από τον ωραίο επαρχιακό ασφαλτόδρομο, προτιμήσαμε, (δηλαδή προτίμησα γιατί η συμβία μου μονίμως διαφωνεί με κάτι τέτοια σαλτανάτια ), να πάρομε τον χωματόδρομο της συμφοράς που είναι χαραγμένος κατά μήκος της Ελληνοαλβανικής μεθορίου, (από την οποία απέχει ελάχιστα), και που φαίνεται στον παρακάτω χάρτη μεταξύ των σημείων Α και Β.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Τα καλά “κόποις κτώνται” και πάντα μου αρέσει να χώνομαι σε μέρη δύσβατα για να εξερευνώ και την αθέατη πλευρά των τόπων που επισκέπτομαι. Εντοπίστηκε λοιπόν ο κατσικόδρομος, που στην αρχή ήταν σχετικά βατός και με καλά πατημένο χώμα, για να εξελιχθεί στην συνέχεια σ' ένα δύσβατο στενό δρόμο με κοτρώνες που εξείχαν στο στοιχειώδες οδόστρωμα, κατασκευασμένος από Γάλλους μηχανικούς κατά την διάρκεια του Α΄ παγκοσμίου πολέμου και που, (όπως πληροφορήθηκα στη συνέχεια), εργάστηκαν για την διάνοιξή του οι ντόπιοι κάτοικοι, με αμοιβή το ημερήσιο φαγητό τους και απολύτως τίποτα άλλο ! ! . . .

Και βέβαια τι να συναντήσεις σ' εκείνα τα μέρη παρά μόνον "στέρφα" και "αλανιάρικα" αρνάκια τα οποία τα "σαλαγούσαν", (κατά το "άϊ σαλάγατα"), Αλβανοί βοσκοί από το διπλανό μας κράτος . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φυσικά σήμανση δεν υπήρχε, αλλά ευτυχώς υπήρχαν κάποιες μεταλλικές ταμπελίτσες οι οποίες έδιναν το γεωγραφικό μήκος και πλάτος για να ξέρεις τουλάχιστον που βρίσκεσαι . . . Αξίζει να σχολιαστεί το γεγονός ότι οι ταμπελίτσες ανέφεραν το υψόμετρο καθώς και την απόσταση και τον χρόνο που απαιτείται για να την διανύσεις . . . π.χ. προς Ψαράδες απόσταση 7.800 μέτρα και χρόνος 1 ωρίτσα και 33 λεπτάκια . . . Καλά είναι ! ! ! . . . Προφανέστατα εξυπηρετούσαν τους πεζοπόρους και όχι τα αυτοκίνητα . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Συνεχίσαμε κινούμενοι στον κατσικόδρομο σ’ ένα καλό υψόμετρο, για να συναντήσομε τελικά την λίμνη της Μεγάλης Πρέσπας . . . Βρισκόμασταν στα λιμνιαία σύνορα Ελλάδας και Αλβανίας . . . Κάτω, στις όχθες της λίμνης, βρίσκονται τα ασκηταριά της Ανάληψης και της Παναγίας Ελεούσας τα οποία είναι προσβάσιμα μόνον από την λίμνη με βάρκα και τα οποία επισκεφθήκαμε στη συνέχεια . . . Αριστερά μας είχαμε την Αλβανία και μπροστά μας, στο βάθος, την Fyrom . . . To τοπίο ήταν μαγικό και γαλήνιο . . .

Η φωτογραφία δείχνει την απέναντι πλευρά της Fyrom . . . Tο νησάκι, (το Golem Grad), που διακρίνεται ανήκει στα Σκόπια και αποτελεί το ΜΟΝΑΔΙΚΟ νησί της γειτονικής μας χώρας και δεν θέλω γελάκια please, γιατί λέω την αλήθεια . . . Είχα ενημερωθεί ότι αποκαλείται "νησί των φιδιών", λόγω των πολλών φιδιών που αράζουν και λιάζονται εκεί . . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Και ενώ πατούσα Ελλάδα, ξαφνικά μου ήρθε μια φλασιά από εκείνες τις παλαβές που κάνουν τα νεύρα της Κούλης τσατάλια . . . Το διεστραμένο μυαλό μου σκέφθηκε ότι, (όταν στη συνέχεια θα περνούσα μέσω Αλβανίας στην Fyrom), δεν θα ήταν άσχημη ιδέα να πάω εκεί απέναντι γιά να δω την Ελλάδα μας με το μάτι του Σκοπιανού γείτονα ! ! . . Ετσι κι’ έγινε . . . Στην παρακάτω φωτογραφία φαίνεται η Ελληνική πλευρά της Μεγάλης Πρέσπας όπως την βλέπουν οι Σκοπιανοί . . . Γιατί έφτασα κι' εκεί, (πάλι μέσα από χωματόδρομους), προς μεγάλη μουρμούρα της συμβίας μου . . . Περισσότερα όμως για την απέναντι πλευρά της Μεγάλης Πρέσπας, όταν θα πιάσει ο χειμώνας και θ’ αρχίσω να σας πρήζω σχετικά με το πως τα πέρασα στην Οχρίδα . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Παρθένα, και αναξιοποίητα μέρη, που μαγεύουν αυτούς που κυνηγούν τέτοιες εικόνες . . . Γιατί υπάρχουν και άλλοι οι οποίοι δεν μπορούν να κάνουν χωρίς “μπαράκια” και μουσική που τρυπάει αυτιά, κατά το κοινώς λεγόμενο . . . Πάντως σε ότι με αφορά, (κι’ ας με συγχωρέσουν αυτοί που έχουν αντίθετη γνώμη), έχω δηλώσει επανειλημένα στο forum ότι όσο πιο πολλοί αμνοί και ερίφια και όσο πιο λίγοι άνθρωποι υπάρχουν σε ένα μέρος, τόσο το καλύτερο.

Θαυμάσαμε λοιπόν την απεραντοσύνη της Μεγάλης Πρέσπας . . . εντοπίσαμε στο περίπου που βρίσκεται το τριεθνές λιμνιαίο σύνορο, (Ελλάδα, Αλβανία, Fyrom) . . . και συνεχίσαμε να πορευόμαστε προς τους Ψαράδες οι οποίοι φάνηκαν ξαφνικά απέναντί μας, μετά από μιά στροφή.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Και για να γίνει και εδώ το "κοντράστ" ιδού και η είσοδος του όρμου των Ψαράδων, όπως τον βλέπουν οι απέναντι γείτονές μας Σκοπιανοί, και που φωτογραφήθηκε όταν βρισκόμασταν στην Fyrom.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Πριν μπούμε στο χωριό μας υποδέχθηκαν οι "αγελάδες νάνοι" των Πρεσπών, (που απειλούνται με εξαφάνιση), και οι οποίες πανευτυχέστατες και αμέριμνες βοσκούσαν στο παρακείμενο λειβάδι.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Συνεχίζεται

από Γιώργος Τετ 24 Οκτ 2012 - 12:55

ΠΡΕΣΠΕΣ ( 4 )
ΤΟΠΙΚΑ ΕΔΕΣΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΨΑΡΑΔΕΣ
ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΣΚΗΤΑΡΙΑ
Ο Γερμανός . . . παιδί του εμφυλίου . . . ("παιδομάζωμα" ή "προστασία" ; )

Φτάσαμε λοιπόν στους Ψαράδες, αλλά επειδή είμαστε φευγάτοι και ταξιδιάρηδες και θέλαμε να τα βλέπομε όλα, φτάσαμε ανορθόδοξα μέσα από τα κατσάβραχα, απολαμβάνοντας την αρχή του όρμου στον οποίον είναι χτισμένο το χωριό.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Είχε πάει όμως ήδη μεσημέρι και το στομάχι άρχισε να διαμαρτύρεται Κώστα μου, (caminador), όπως πολύ σωστά υπέθεσες σε προηγούμενη δημοσίευσή σου. Ετσι με τα μάτια γεμάτα από όμορφες εικόνες αλλά το στομάχι μας άδειο, καθήσαμε να φάμε.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Μας έπιασε, (και για πω του στραβού το δίκαιο "μ’ έπιασε"), μιά μανία να δοκιμάσομε τα πάντα . . . Και φυσικά μετά καταφύγαμε στις γκαζόζες για να συνέλθομε και για να ακριβολογώ "να συνέλθω". Ετσι από το τραπέζι παρήλασαν όλα τα τοπικά εδέσματα τα οποία και τιμήσαμε δεόντως.

Φυσικά δεν μπορούσε να λείπει ο φασουλονταβάς με πεντανόστιμα φασόλια Πρεσπών

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ούτε τα νόστιμα ντόπια μανιτάρια σε σουβλάκι

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Και φυσικά επειδή είμασταν σε λίμνη δεν μπορούσαν να λείπουν τα ψάρια όπως ο ψητός γουλιανός, το ψητό γριβάδι και φυσικά τα τηγανιτά τσιρόνια Κώστα (caminador).

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Τιμήθηκαν επίσης τα σαλιγκάρια κυρίως από την πιτσιρικάδα, γιατί εγώ και η συμβία μου έχομε άλλες γαστριμαργικές απόψεις και δεν θέλαμε ούτε καν να τα βλέπομε.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

και μια σφαιρική άποψη της εν γένει κρεπάλης

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Σκάσαμε στο φαγητό . . . Είναι κι’ αυτή η άτιμη η εφηβεία που διανύομε και ήρθε και έδεσε . . . και μετά πως να σηκωθείς εύκολα από το τραπέζι . . . Κάθησα λίγο να χωνέψω απολαμβάνοντας την πανέμορφη ηρεμία του τοπίου . . . Δίπλα μας όμως, μιά ταμπέλα μας προκαλούσε σε νέες περιπέτειες

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Δεν χρειάστηκε να συγκαλέσω οικογενειακό συμβούλιο . . . Χωρίς πολλά λόγια κατευθυνθήκαμε προς την μικρή αποβάθρα της λίμνης.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Στην μικρή προβλήτα δέσποζε το σκάφος της Ελληνικής Αστυνομίας

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Επιβιβαστήκαμε και βολευτήκαμε στο σκάφος, έτοιμοι για την επικείμενη λιμνήσια κρουαζιέρα

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Καπετάνιος και ξεναγός μας ο Γερμανός, όνομα συνηθέστατο στην περιοχή των Πρεσπών.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

"Παιδί του εμφυλίου" ο Γερμανός Rolling Eyes

και του "παιζομαζώματος" σύμφωνα με την ορολογία της νικήτριας πλευράς, την οποία ορολογία όμως δεν δέχεται ο ίδιος. Ανήκει στην ηττημένη πλευρά και παιδί ακόμα βρέθηκε σε χώρα του ανατολικού, (τότε), συνασπισμού, για να "προστατευθεί", (όπως λέει ο ίδιος), από τους βομβαρδισμούς των αεροπλάνων του Εθνικού Στρατού. Εφυγε έξι, (6), χρονών παιδάκι και επέστρεψε στο χωριό του μετά από είκοσι, (20), χρόνια μακριά από τους γονείς του. Crying or Very sad

Είπαμε πολλά Rolling Eyes

με τον Γερμανό . . . Ο θείος του, αδελφός του πατέρα του και μαχητής του Δημοκρατικού στρατού, κατέφυγε μετά τον εμφύλιο στην διπλανή Οχρίδα και τα πρώτα του εξαδέλφια έχουν πλέον καθαρή Σκοπιανή, (φανατικά "Μακεδονίτικη" όπως την εννοεί η Fyrom), εθνική συνείδηση . . . O ίδιος ο Γερμανός, (ο πατέρας του επίσης μαχητής του Δ.Σ.Ε.), αν και αριστερός μέχρι σήμερα, δεν θέλει ν’ ακούσει τίποτα για τα Σκόπια και γιά όσα αλυτρωτικά εκπορεύονται από εκεί. Δηλώνει Ελληνας με συνείδηση καθαρά Ελληνική . . .

Δυό αδέλφια . . . Σήμερα τα παιδιά τους και πρώτα εξαδέλφια, ζουν οι μεν στην Fyrom και οι δε στην Ελλάδα . . . Σκοπιανοί και φανατικοί Ελληνοφάγοι οι μεν . . . Ελληνες καραμπινάτοι οι δε . . . . Μύλος ! ! . . . Ιστορίες και βιώματα για αγρίους που στοιχειώνουν μέχρι σήμερα στις Πρέσπες Crying or Very sad

. . .

Συνεχίζεται

από Γιώργος Δευ 29 Οκτ 2012 - 10:32

ΠΡΕΣΠΕΣ ( 5 )
ΠΡΟΣ ΤΟ ΑΣΚΗΤΑΡΙΟ
ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΕΛΕΟΥΣΑΣ

Εβαλε μπροστά τη μηχανή ο Γερμανός και το ταξιδάκι στην Μεγάλη Πρέσπα ξεκίνησε . . . Βγήκαμε από τον όρμο των Ψαράδων . . . Ευθεία μπροστά μας ήταν η Fyrom, στην επικράτεια της οποίας ανήκει το μεγαλύτερο μέρος της Μεγάλης Πρέσπας . . .

Στρίψαμε αριστερά και αρχίσαμε να κατευθυνόμαστε προς την δυτική πλευρά της λίμνης. Προορισμός μας ήταν το ασκηταριό της Παναγίας Ελεούσας, (Η μητρόπολη του ασκητισμού στην Μεγάλη Πρέσπα), δίπλα στα Ελληνοαλβανικά σύνορα και κοντά στο ΒορειοΔυτικό λημνιαίο τριεθνές σύνορο της Ελλάδας, της Αλβανίας και της Fyrom.

Πρέπει να σημειώσω εδώ, ότι σ' αυτή τη γωνιά της Βαλκανικής που καταλαμβάνουν οι Πρέσπες και η γειτονική λίμνη Οχρίδα, (η οποία αποκαλείται και "Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων" λόγω των πολλών Βυζαντινών και μεταβυζαντινών εκκλησιών της), ο μοναχισμός βρήκε πρόσφορο έδαφος με την πιο σκληρή, ακραία και δύσκολη μορφή, τον ασκητισμό και τον αναχωρητισμό.

Τα κελιά των μοναχών είναι σκαλισμένα στους βράχους και δίπλα τους ναοί ταπεινοί, χτισμένοι με ντόπια πέτρα. Η άρνηση των γήινων αγαθών και η διαβίωση σε σκληρές συνθήκες, δεν απέκλεισαν όμως την ύπαρξη σπουδαίων έργων ζωγραφικής, με την αγιογραφία να κρατάει πρωτεύοντα ρόλο στην σκληρή προσπάθεια των ασκητών και αναχωρητών να πλησιάσουν το Θείο.

Ετσι σήμερα ο ταξιδευτής-επισκέπτης της Πρέσπας, πρέπει ν’ αφήσει τη γοητεία της φύσης και των ανθρώπινων έργων να λειτουργήσει μέσα του. Το απομονωμένο, γαλήνιο και πανέμορφο αυτό κομμάτι της ελληνικής γης, (ενταγμένο γεωγραφικά σαν σύνολο με την διπλανή Οχρίδα), προσφερόταν και προσφέρεται πάντα, για μιά διαδικασία εσωτερικής αναζήτησης.

Η ησυχία, η ηρεμία και η γαλήνη είναι στοιχεία που δεν χρειάζεται να είσαι απαραίτητα ασκητής ή μοναχός για να τα αναζητάς . . . Τα έχομε ανάγκη όλοι μας . . . Ειδικά στη σημερινή δύσκολη κοινωνικοπολιτικοοικονομική συγκυρία . . .

Όμως δεν θα πολυλογήσω άλλο σήμερα . . . Απλά θα ανεβάσω κάποιες φωτογραφίες από την διαδρομή μας . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Κάναμε μια μικρή στάση στο ασκηταριό της Μικρής Ανάληψης που είναι χτισμένο σε μια εσοχή βράχων. Χωμένος μέσα σε βράχο στέκεται ο μικρός καμαροσκεπαστός, μονόχωρος ναός που διασώζει αγιογραφίες με την Παναγία τη Βλαχερνίτισσα, την Πεντηκοστή και την Ανάληψη του 15ου αιώνα.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . συνεχίσαμε παραπλέοντας τις ακτές της λίμνης . . . κάτω ακριβώς από τον πολύ δύσκολο δρόμο από τον οποίον είχαμε φτάσει στους Ψαράδες . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

. . . για να διακρίνομε από μακριά την υποτυπώδη προβλήτα του ασκηταριού της Παναγίας Ελεούσας . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Συνεχίζεται

από Γιώργος Τρι 30 Οκτ 2012 - 13:46

ΠΡΕΣΠΕΣ ( 6 )
ΑΣΚΗΤΑΡΙΟ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΕΛΕΟΥΣΑΣ

Φτάσαμε στον τελικό προορισμό μας και πλησιάσαμε την υποτυπώδη προβλήτα . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φτάνοντας στην μικρή "σκάλα" για να δέσομε, μας αποκαλύφθηκε ψηλά ο όγκος της τεράστιας σπηλιάς που φιλοξένησε στο παρελθόν την μητρόπολη του ασκητισμού στις Πρέσπες . . . Το ασκηταριό με την εκκλησία της Παναγίας Ελεούσας . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Απείχαμε ελάχιστα μέτρα από την Ελληνοαλβανική μεθόριο που βρίσκεται ακριβώς στον "κάβο" που διακρίνεται στην φωτογραφία

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Κατεβήκαμε και αρχίσαμε να κατευθυνόμαστε προς την σπηλιά

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Mοναδική παραφωνία στον χώρο που απέπνεε παρελθόν, ήταν η σύγχρονη πινακίδα που μας εξηγούσε που βρισκόμαστε . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Πήραμε την απότομη ανηφόρα προς την σπηλιά . . . Το θέαμα όσο ανεβαίναμε γινόταν μαγευτικότερο

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Φτάσαμε τελικά κοντά στην είσοδο της σπηλιάς και διακρίναμε την εκκλησία της Παναγίας Ελεούσας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Μικρή η εκκλησία και χτισμένη με πέτρες και κονίαμα. Είναι μονόχωρη και καμαροσκέπαστη. Εξωτερικά είναι επιχρισμένη και οι επιχρισμένοι τοίχοι διανθίζονται με κόκκινες γραμμές που μιμούνται την πλίθινη διακόσμηση των βυζαντινών χρόνων. Στο τοξωτό τμήμα πάνω από την είσοδο εικονίζεται η Παναγία η Ελεούσα, πλαισιωμένη από ταινία με ωραίο κόσμημα. Η εικονογράφηση της μορφής της στη θέση αυτή δείχνει πως ο ναός ήταν αφιερωμένος στο όνομα της. Το εσωτερικό του ναού είναι γεμάτο με τοιχογραφίες. Σώζεται η ιδρυτική επιγραφή που αναφέρει ότι η ανέγερση του ναού της Θεοτόκου έγινε το 1409/10 με τη συνδρομή, τον κόπο και τα έξοδα τριών μοναχών, του Σάββα, του Ιακώβου και του Βαρλαάμ.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Είδαμε την εκκλησία εξωτερικά

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

αλλά και εσωτερικά, με τις καλά διατηρημένες αγιογραφίες

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Η θέα της λίμνης από την σπηλιά, με τις απέναντι Αλβανικές ακτές, ήταν πανέμορφη

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Η ώρα όμως είχε περάσει . . . Αποχαιρετήσαμε την Παναγία Ελεούσα και το όμορφο τοπίο και επιστρέψαμε στους Ψαράδες . . . Ενας καφές, κερασμένος από τον Γερμανό, και μια χαλαρή κουβεντούλα με ερωτήσεις για την περιοχή και την ιστορία της, ήταν ο επίλογος της τελευταίας μέρας στην βορειοδυτική Μακεδονία και στην περιοχή των Πρεσπών ειδικότερα . . .

Αργά απόγευμα είχαμε επιστρέψει στο τροχόσπιτο, στην Βίγλα Πισοδερίου . . . Την επόμενη μέρα το πρωϊ θα μπαίναμε στην Αλβανία . . .

Συνεχίζεται με τον επίλογο

από almak Τρι 30 Οκτ 2012 - 14:48

Γιώργο επέτρεψε μου κι εμένα μια φωτογραφία όπου είχα την τύχη να δούμε το ίδιο θέμα αλλά άλλη εποχή και άλλα χρώματα !!!

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

όσο χάρηκα με το ταξίδι σου και τις δημοσιεύσεις σου , άλλο τόσο στεναχωρήθηκα που βρέθηκα τόσο κοντα σε ιστορικά μέρη και δεν τα επισκεύθηκα διότι πολύ απλά τα αγνοούσα !!!!

από Γιώργος Τετ 31 Οκτ 2012 - 10:00

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Το οδοιπορικό μας στην βορειοδυτική Μακεδονία είχε τελειώσει. Μείναμε στην Βίγλα Πισοδερίου πέντε, (5), βραδυές και έχοντας σαν βάση το χειμερινό camping της περιοχής, είδαμε όμορφα μέρη και τοποθεσίες, ενώ παράλληλα εξερευνήσαμε, (όσο μπορέσαμε), και την αθέατη πλευρά των Πρεσπών.

Aυτή η βορειοδυτική γωνιά της Ελληνικής γης, (που τμήμα της περιδιαβήκαμε), διακρίνεται για την μοναδικότητα του τοπίου της και τις ιστορικές της μνήμες. Ομορφες περιοχές που αξίζουν πραγματικά μιά επίσκεψη για όσους ψάχνουν την ηρεμία και την γαλήνη.

Κινηθήκαμε, με βάση πρόγραμμα που είχε μελετηθεί, και στοχοποιήθηκαν συγκεκριμένοι προορισμοί. Μας αρέσει να "ψάχνομε" τις περιοχές που επισκεπτόμαστε, όπως κάνομε πάντοτε σε όλα τα ταξίδια μας.

Το πρωϊ της επόμενης μέρας, μας βρήκε στον μεθοριακό σταθμό της Κρυσταλλοπηγής, το συνοριακό πέρασμα της βορειοδυτικής Μακεδονίας για την Αλβανία . . . Μας περίμεναν η Κορυτσά, το Πόγραδετς, τα Τίρανα, το Δυρράχιο και η περιοχή της Οχρίδας στην Fyrom . . . Αυτά όμως είναι μιά άλλη ταξιδιωτική ιστορία . . .

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]

Ευχαριστώ όσους συμμετείχαν και όλους για την υπομονή σας . . . Να είμαστε καλά και να "αναπνέομε" . . . τουτέστιν, (μεθερμηνευόμενο), να είμαστε στον δρόμο, να ταξιδεύομε και να χαιρόμαστε το camping και την φύση.

ΤΕΛΟΣ

Το θέμα, που μόλις διαβάσατε, είναι κλειδωμένο.

Αν έχετε κάποιες απορίες, ή θέλετε περισσότερες διευκρινήσεις, σχετικά με αυτό το ταξίδι …
... μπορείτε να τις γράψετε εδώ ... [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]
... και θα υπάρξει ανταπόκριση, το ταχύτερο δυνατόν.

Σας ευχαριστούμε.

Welcome to the forum www.taxidiarides.gr

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Απ: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΕ ΒΔ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ