Οδοιπορικό στο Φαράγγι της Σαμαριάς .

Μιας και πιάσαμε την Κρήτη και συγκεκριμένα το νομό Χανίων, σκέφθηκα να κάνουμε μια αναφορά και σε ένα αγαπημένο φαράγγι, στο περιβόητο "Φαράγγι της Σαμαριάς" .

Στην Κρήτη υπάρχουν συνολικά 33 πεζοπορικά φαράγγια.

Ο "Φάραγγας" ή ο "Μεγάλος Φάραγγας" όμως (όπως αποκαλούν οι Σφακιανοί το φαράγγι της Σαμαριάς), είναι ένας και μοναδικός και η διάβαση του είναι μία ανεπανάληπτη και συγκλονιστική εμπειρία.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Το συγκεκριμένο φαράγγι, το διασχίζω κάθε φορά που επισκέπτομαι την Κρήτη, συνολικά 4 φορές, σαν ένα είδος στοιχήματος με τον εαυτό μου, να αντιμετωπίσω τη φύση και την άγρια ομορφιά της, στη δύσκολη αυτή πεζοπορία στο τραχύ κατηφορικό έδαφος με το επιβλητικό και πρωτόγονο θέαμα, και με ανταμοιβή τη μοναδική αίσθηση δέους και θαυμασμού στο μεγαλείο της καθώς και την ικανοποίηση που ανακουφίζει την κούραση όταν αντικρίζεις το Λυβικό πέλαγος, ότι τα έχεις καταφέρει.
Οι φωτογραφίες και το οδοιπορικό είναι από την τελευταία επίσκεψη, τον Αύγουστο 2008.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Είναι ίσως το μεγαλύτερο σε μήκος φαράγγι της Ευρώπης και συγκρίνεται σε μήκος με τα φαράγγια του Βερντόν (Gorges du Verdon) στην νοτιοανατολική Γαλλία, στην περιοχή των Άλπεων. Κυρίαρχο πέτρωμα είναι ο πλακώδης ασβεστόλιθος.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Από το 1962 ανακυρήχθηκε Εθνικός Δρυμός της Ελλάδας και η UNESCO το έχει ανακυρήξει ως μοναδικό «απόθεμα βιόσφαιρας» για την μοναδική χλωρίδα και πανίδα του.
Καμάρι του εθνικού δρυμού είναι το διάσημο κρητικό αγριοκάτσικο, γνωστό ως «κρι-κρι» ή «αίγαγρος» (….γειά σου Γιώργη !!!!) (Capra aegagrus cretica). Πρόκειται για το είδος εκείνο που χαρακτηρίζει το φαράγγι και για την προστασία του οποίου έγινε ουσιαστικά η ανακήρυξη της περιοχής σε εθνικό δρυμό.
Στους παρακάτω συνδέσμους υπάρχουν εικόνες και πληροφορίες και για τα άλλα μοναδικά είδη που ενδημούν στον Φάραγγα ,
για την πανίδα :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]
και την χλωρίδα (450 είδη του φυτικού βασιλείου, 70 από τα οποία είναι ενδημικά είδη και υποείδη της Κρήτης) :
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Το όνομά του το πήρε από το εγκαταλελειμμένο σήμερα χωριό της Σαμαριάς, που με τη σειρά του οφείλει το όνομα στην εκκλησία που ευρίσκεται εντός του φαραγγιού, της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας ή Σι Μαρίας, που με παραφθορά στην πάροδο του χρόνου έγινε Σαμαριά.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Και μετά αυτά τα εισαγωγικά σχόλια, θα αρχίσουμε να κατεβαίνουμε σιγά-σιγά το φαράγγι.

Η πορεία μας ξεκινά από το «Ξυλόσκαλο», την βόρεια είσοδο του φαραγγιού, που βρίσκεται στα 1.250 μ. υψόμετρο και εκεί υπάρχει το Κέντρο Πληροφόρησης, όπου ο κύριος Αλκιβιάδης (αν θυμάμαι καλά το όνομα του) είναι πάντα πρόθυμος να εξηγήσει οποιαδήποτε απορία μας.
Η ονομασία δεν είναι τυχαία, καθώς τα παλιά χρόνια χρησιμοποιούσαν μία σκάλα φτιαγμένη από κορμούς δένδρων, η οποία έδωσε και το όνομα Ξυλόσκαλο στην τοποθεσία.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Το μονοπάτι που διατρέχει το φαράγγι είναι σχετικά πρόσφατο και έχει τη δική του ιστορία, καθώς ανατρέχει στην εποχή της Κρητικής Πολιτείας στα τέλη του 19ου αι., και είναι έργο του Μανούσου Κούνδουρου, τότε υπουργού Εσωτερικών και Συγκοινωνιών.

Το επιβλητικό γκρίζο βουνό που ορθώνεται μπροστά μας, καθώς κατεβαίνουμε το μονοπάτι, είναι ο Γκίγκιλος και ψηλά στα δεξιά βρίσκεται η πηγή Λινοσέλλι, όπου η παράδοση αναφέρει ότι ο Δίας κατέβαινε συχνά και έπαιρνε το μπάνιο του.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Εδώ, πάντα σύμφωνα με την παράδοση βρίσκεται και η σπηλιά «Δαιμονόσπηλιος», που είναι το άντρο και η κατοικία νεράϊδων, που την νύκτα πανέμορφες και άϋλες όπως είναι, τραγουδούν και χορεύουν σε ρυθμούς φανταστικούς και με μελωδία που όποιος την ακούσει χάνει την μιλιά και τα λογικά του.
Σύμφωνα πάντα με τον ίδιο θρύλο, μόνο ένα γενναίο παλικάρι από το χωριό Λάκκους, ο Δράκος Λαμπαθές, κατάφερε να δει και να ακούσει τις πλανεύτρες υπάρξεις χωρίς να του συμβεί το παραμικρό, γιατί όσο ήταν μαζί τους δεν έβγαλε ούτε μια λαλιά και ένα πρωϊ που κοιμόντουσαν κατάφερε να δραπετεύσει.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Συνεχίζοντας στο μονοπάτι, ακολουθούμε τα σκαλοπάτια που έχουν κοπεί στον βράχο για να κάνουν πιο εύκολο το κατέβασμα.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Από εδώ σε περίπου 50 λεπτά θα μας φέρει στην πηγή "Νερούτσικο" όπου δίπλα στο νερό φυτρώνει το υπέροχο Ηypericum hircinum ή βαλσαμόχορτο που φημίζεται για τις αντιμικροβιακές και θεραπευτικές ιδιότητες του :

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

και πιο κάτω στη "Ρίζα της συκιάς", με το πολύ τρεχούμενο νερό συναντούμε την σπάνια ενδημική ορχιδέα Cephalanthera cuculata ή Κρητικό κεφαλάνθηρο :

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Μετά από 1,5 ώρα περίπου συνολικής πορείας και ενώ έχουμε διανύσει τα πρώτα 4 χλμ., φτάνουμε στον Άγιο Νικόλαο. Ένα μικρό εκκλησάκι ανάμεσα σε γιγάντια αιωνόβια αυτόχθονα κυπαρίσσια, με περιφέρεια κορμού που φτάνει και τα 6,5 μ.. Τα κυπαρίσσια αυτά θεωρούνται ιερά, ενώ πιστεύεται ότι κατά την αρχαιότητα γινόταν από εδώ, εξαγωγές κυπαρισσιών προς την Αίγυπτο. Επίσης με αυτά κατασκευάζονταν οι κυπαρισσένιοι κίονες που είχαν χρησιμοποιηθεί στα μινωικά ανάκτορα της Κνωσού και της Φαιστού

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Εδώ υπάρχουν ευρήματα του αρχαίου ιερού όπου λατρευόταν ο Απόλλωνας και η Άρτεμις.
Το λουλούδι σύμβολο του αρχαίου γιατρού και ημίθεου Παίωνα, το αγριόροδο ή Paeonia clusii (αγριολούλουδο με κάτασπρα πέταλα, κίτρινους στήμονες και κόκκινο ύπερο), φυτρώνει εδώ όπως και άλλα αγριολούλουδα που δίνουν ιδιαίτερο χρώμα και άρωμα στο χώρο.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Συνεχίζεται .........

Πριν συνεχίσουμε το οδοιπορικό μας, να σημειώσω πως όλα τα σημεία ανάπαυσης, που αναφέρονται, είναι κατά την σειρά που τα συναντάμε κατεβαίνοντας το Φάραγγα, από τον Ομαλό προς την Αγ. Ρουμέλη, και είναι σημειωμένα (χωρίς ονόματα) πάνω στο μικρό σκαρίφημα αμέσως μετά την 1η φωτογραφία της εισαγωγής. Επίσης προσπάθησα οι φωτογραφίες που παρατίθενται, να αναφέρονται κατά το δυνατόν στο εγγύς κείμενο.

Οι παρακάτω εικόνες είναι από το σταθμό "Αγ. Νικόλαος" :

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Στον Αγ. Νικόλαο βρίσκεται και το πρώτο δασοφυλάκειο που συναντάμε στην διαδρομή.
Σύμφωνα με τις ανασκαφικές έρευνες, το ιερό του Απόλλωνα, που βρέθηκε στο σημείο, ήταν ένα υπαίθριο ιερό (ένας τύπος ιερού στον οποίο καθοριστικό ρόλο έπαιζε το φυσικό περιβάλλον και η ανάγκη των αρχαίων ανθρώπων να επικαλούνται τις δυνάμεις της φύσης) και με βάση τα αναθήματα που βρέθηκαν (υπολείμματα από πήλινα λυχνάρια, ανάγλυφες παραστάσεις κλπ) πιστεύεται ότι οι τελετουργίες πιθανά να ήταν νυχτερινές.
Στο σημείο αυτό τοποθετείται και η θέση της αρχαίας Κρητικής πόλης Καινώ (τόπο γέννησης της θεάς Βριτομάρτιδος, που θεωρείται η προγενέστερη υπόσταση της θεάς Αρτέμιδος).

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Σε ολόκληρη την πορεία μας μεγαλόπρεποι αετοί και γεράκια πετούν στον ουρανό ξυστά από τις απότομες πλαγιές, παρατηρώντας μας ενώ ακούγεται και η βοή από το νερό που τρέχει στο χείμαρρο χωρίς όμως ακόμα να μπορούμε να τον δούμε, ενώ η θέα των Λευκών Ορέων στα δυτικά γεμίζει τα μάτια μας με όμορφες εικόνες.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Μετά τον Άγιο Νικόλαο, η απόσταση μέχρι την Σαμαριά είναι περίπου μία ώρα (3,5 χλμ.) και το μονοπάτι παύει να είναι κατηφορικό, το έδαφος παραμένει σχετικά ομαλό με λίγες ανηφοριές και τα δένδρα προσφέρουν απλόχερα την σκιά τους.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Προσπερνάμε το «Βρυσί», άλλο ένα σημείο που μπορούμε να ανεφοδιαστούμε με νερό και προχωράμε προς το ομώνυμο χωριό της Σαμαριάς (περίπου στα 7 χλμ. από την αρχή της πορείας μας).

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Σημάδι ότι πλησιάζουμε οι , εκατοντάδες μικροί πύργοι από τρία, τέσσερα, ή και πέντε το πολύ λιθαράκια, που συνηθίζεται να στήνονται από τους διαβάτες του φαραγγιού, ως ανάμνηση του περάσματός τους.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Βρισκόμαστε πλέον σε υψόμετρο 350 μ., λίγο πριν από το μέσον της διαδρομής και η προσλαμβάνουσα εικόνα παραπέμπει σε άλλες εποχές.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Το χωριό είναι εγκαταλειμμένο αφού οι τελευταίοι κάτοικοι έφυγαν από εδώ το 1965, αφότου χαρακτηρίστηκε σαν εθνικός δρυμός η περιοχή. Αξίζει μια σύντομη περιήγηση στα ερείπια του χωριού που κατοικούνταν για χιλιάδες χρόνια κυρίως από κτηνοτρόφους και ξυλοκόπους (σώζονται ακόμα ερείπια των πριονιστηρίων και των μαντριών).
Εδώ κυκλοφορούν και αρκετά αγριοκάτσικα, τα οποία έχουν τόσο συνηθίσει την εικόνα των επισκεπτών που σε πλησιάζουν άφοβα, αναζητώντας κάποια λιχουδιά.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ανέκαθεν αποτελούσε κρυψώνα των ανταρτών ενάντια στους εκάστοτε εισβολείς της Μεγαλονήσου.

Καθώς ξεκουραζόμουν στην σκιά των δένδρων, αναλογιζόμουν τις δυσκολίες και αντιξοότητες που αντιμετώπιζαν οι τότε κάτοικοι αυτού του χωριού, καθόσον το χειμώνα ήταν αδύνατη η πρόσβαση στην Αγ. Ρουμέλη μέσα από το φαράγγι (λόγω της ποσότητας και ορμής των νερών του χείμαρρου) και η μόνη διέξοδος ήταν ένα δυσκολοδιάβατο μονοπάτι μέσα από τα βουνά.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Είναι ο μεγαλύτερος σταθμός ανάπαυσης. Υπάρχουν φύλακες, ιατρείο και ελικοδρόμιο για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, καθώς και τα παραδοσιακά μουλάρια και γαϊδουράκια που χρησιμοποιούνται για την μεταφορά υλικών ή και ανήμπορων ή τραυματισμένων πεζοπόρων

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Επειδή όμως δεν είμαστε έμπειροι ορειβάτες – πεζοπόροι, καλό είναι η στάση μας να μην είναι πάνω από 20-30 λεπτά, γιατί διαφορετικά θα αρχίσουν τα πόδια μας να πρήζονται και η συνέχιση της πορείας θα είναι δύσκολη έως αδύνατη.

Συνεχίζεται........

Γ' ΜΕΡΟΣ


Καθώς συνεχίζουμε την πορεία μας, αφήνοντας πίσω τη Σαμαριά, σε λιγότερο από 1 χλμ., περνάμε δίπλα από την εκκλησία της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας (που μιλήσαμε στην αρχή του οδοιπορικού μας, Οσία Μαρία = Σία Μαρία = Σαμαριά).

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Εδώ επιτρέψτε μου μια μικρή παρένθεση.
Στο λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης, του Δρ. Ι. Σταματάκου, η ονομασία Σαμαριά πιστεύεται ότι προέρχεται από την αρχαία Ελληνκή λέξη , «άμα» που σημαίνει ομού, μαζί. Αν την ενώσομε με το «ρέω», προκύπτει η λέξη «αμαριά». Κι από τη γενική της (της αμαριάς) θεωρείται ότι βγαίνει το «Σαμαριά».
Στο ίδιο λεξικό, υπάρχουν και οι λέξεις: «αμάρα» που σημαίνει αύλακα, διώρυγα, οχετός, υδραγωγείο και «αμαρύσσω», που σημαίνει σπινθηροβολώ, ακτινοβολώ, λάμπω.
Στο λεξικό του Μπαμπινιώτη, αναφέρεται το όνομά της «Αμαρυσίας Αρτέμιδος» που έχει σχέση με το «αμαρύσσω» και που σύμφωνα με την παράδοση, από δικό της ιερό πήρε το όνομα του το Μαρούσι στην Αθήνα. Επειδή ανάλογο ιερό της θεάς Αρτέμιδος υπήρχε και στο φαράγγι, αποδίδεται και αυτή η εκδοχή στο όνομα Σαμαριά.
Η πρώτη εκδοχή είναι η πιο διαδεδομένη και λαϊκή, αυτή εδώ είναι η λιγότερο γνωστή και πιο ….φιλολογική. Διαλέξτε όποια εκδοχή θέλετε.
Κλείνει η παρένθεση και συνεχίζουμε.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Πρόκειται για βυζαντινό εκκλησάκι που ανάγεται στον 14ο αιώνα.
Η εκκλησία μας τιμά την μνήμη της την Ε’ Κυριακή των Νηστειών και στο απομονωμένο αυτό εκκλησάκι, γίνεται κάθε χρόνο πανηγύρι ανήμερα της εορτής της.
Συγκεντρώνει αρκετό κόσμο κυρίως από την ορειβατική οικογένεια, καθώς την περίοδο που γιορτάζει, το φαράγγι είναι κλειστό και απαιτείται ειδική άδεια από το Δασαρχείο Χανίων, προκειμένου να επισκεφθούμε το φαράγγι.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Εδώ υπάρχει ο θρύλος της Χρυσομαλλούσας.
Στα 1319 ο Ενετός φρούραρχος της περιοχής συνάντησε τυχαία την 16/χρονη και πανέμορφη Χρυσή Σκορδύλη και θαμπωμένος από την ομορφιά της, την άρπαξε βίαια στην αγκαλιά του και προσπάθησε να την …φιλήσει. Η κοπέλλα αντιδρώντας και παλεύοντας, του ξέφυγε, δίνοντας του ένα δυνατό χαστούκι. Ντροπιασμένος μπροστά στη φρουρά του ο φρούραρχος, βγάζει το μαχαίρι του και της κόβει τις ολόξανθες πλεξούδες της. Επειδή όμως ανέκαθεν η Κρήτη είναι Κρήτη, ο πατέρας της Χρυσής μαζί με άλλους Σφακιανούς, για να ξεπλύνουν την ντροπή, βρίσκουν τον φρούραρχο και τον σκοτώνουν μαζί με όλη την φρουρά. Έτσι ξέσπασε η επανάσταση των Σκορδύληδων και οι Σφακιανοί οχυρώθηκαν στη Σαμαριά. Η Χρυσή όταν τέλειωσαν οι μάχες περέμεινε στην εκκλησία και μόνασε. Όταν πέθανε οι συγγενείς της την έθαψαν δίπλα από το εκλησάκι της Οσίας Μαρίας, μαζί με τον χρυσό αργαλείο της.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Μετά από μισή περίπου ώρα πεζοπορίας, το μονοπάτι γίνεται αρκετά δύσβατο (και συνεχίζει έτσι σχεδόν μέχρι την έξοδο), καθώς βαδίζουμε σχεδόν στην κοίτη του χείμαρρου, οι πέτρες νοιώθεις να σου πληγώνουν τα πόδια, προσπαθείς να μην στραβοπατήσεις και τραυματιστείς. η σκιά είναι πλέον ανύπαρκτη και η κούραση δοκιμάζει την αντοχή μας και μόνο κάποια μικρά ξύλινα γεφυράκια που υπάρχουν σε λίγα σημεία του χειμάρρου ξεκουράζουν τα έρημα τα πέλματά μας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Στο σημείο αυτό υπάρχουν και προειδοποιητικές πινακίδες για «πτώση βράχων», καθώς ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και ιδιαίτερα αυξημένος όταν φυσάει ή μετά από πρόσφατη βροχή.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Στα 4 χλμ. μετά την Σαμαριά και ενώ βαδίζουμε κοντά 2 ώρες περίπου από εκεί και συνολικά έχουμε διανύσει 11 χλμ., βρίσκουμε το τελευταίο σημείο στάσης στη θέση «Αφέντης Χριστός», με νερό, καθίσματα, ξύλινα τραπεζάκια και άφθονη σκιά.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Λίγο πριν το σημείο αυτό και στο διάκενο που σχηματίζεται από τους εκατέρωθεν ψηλούς βράχους, φυσάει συνέχεια ένα δροσιστικό ρεύμα αέρα, και οι ντόπιοι το αποκαλούν ο «Κρύγιος (κρύος) αέρας». Στην αρχαιότητα οι Κρήτες θεωρούσαν ότι ήταν η πνοή του θεού Απόλλωνα.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Από εδώ, σε λίγο φτάνουμε στο πλέον φωτογραφημένο και διάσημο σημείο της διαδρομής. Τις περιβόητες «Πόρτες» ή «Σιδερόπορτα». Εδώ το φαράγγι έχει πλάτος λιγότερο από τρία μέτρα (το στενότερο σημείο του) ενώ το κατακόρυφο ύψος στις εκατέρωθεν πλευρές του φθάνει από 300 μέχρι τα 700 μέτρα.
Μια θέα που σου κόβει την ανάσα και μια εικόνα μοναδικής εμπειρίας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Περίπου σε 30-40 λεπτά από τις Πόρτες και ενώ συνεχίζεται η έλλειψη σκιάς και το κακοτράχαλο του μονοπατιού, φτάνουμε στην έξοδο του φαραγγιού, και στα όρια του δρυμού.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]


Αφού παραδώσουμε στο φυλάκιο της εξόδου, το εισιτήριο μας (ώστε να μπορεί να γίνεται έλεγχος μη τυχόν και κάποιος δεν καταφέρει να βγεί), μπορούμε να ξεκουραστούμε, να δροσιστούμε και να κάνουμε τον απολογισμό της πορείας μας, στα ένα-δύο μικρά καφενεία που υπάρχουν εκεί.

Αμέσως μετά βρίσκεται η παλιά Αγία Ρουμέλη, που καταστράφηκε από πλημμύρα την δεκαετία του 1950 και τα περισσότερα από τα σπίτια είναι εγκαταλελειμμένα.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Συνεχίζεται...........(με το τελευταίο μέρος).

Δ' ΜΕΡΟΣ (...τελευταίο)


Από τον οικισμό της παλιάς Αγ. Ρουμέλης μέχρι την θάλασσα η πορεία γίνεται σε επίπεδο ασφαλτοστρωμένο έδαφος, χωρίς όμως καθόλου σκιά και πάλι.
Είκοσι λεπτά αργότερα φτάνουμε στη γαλανή ακτή του Λιβυκού και στη Νέα Αγία Ρουμέλη, η οποία βρίσκεται πάνω στα λείψανα της Αρχαίας Τάρρας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

(Aρχαίας πόλης-κράτους που ιδρύθηκε περί τον 5ο αιώνα π.Χ. από τους Δωριείς, στην έξοδο του φαραγγιού της Σαμαριάς και είχε μόνο θαλάσσια επικοινωνία που τη συνέδεε με τις υπόλοιπες πόλεις της Κρήτης, τα νησιά του Αιγαίου, την Κυρρηναϊκή χερσόνησο και την Αλεξάνδρεια. Κατοικήθηκε συνεχώς έως την εποχή της Ρώμης και στοιχείο της οικονομικής της ευρωστίας και δύναμης, ήταν το δικό της νόμισμα, που στη μία πλευρά απεικόνιζε κρητικούς αίγαγρους και στην άλλη τη μέλισσα. Τμήμα του ναού του Απόλλωνα, που υπήρχε εκεί, σώζεται μέχρι σήμερα).

Μέσα στο χωριό θα συναντήσουμε αρκετές ταβέρνες που διαλαλούν τα νόστιμα φαγητά τους, τη "greek salad" και τον "musaca", όπως και τον παγωμένο χυμό πορτοκάλι. Η προσλαμβάνουσα εικόνα αμέσως μετά την γοητεία του Φάραγγα και η προσαρμογή στην σύγχρονη τουριστική πραγματικότητα είναι βίαιη και άμεση.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η συνολική διαδρομή που κάναμε ήταν περίπου 16 χλμ., από τα οποία η διαδρομή μέσα στα όρια του Δρυμού είναι τα 12,8 χλμ και στη συνέχεια η απόσταση από την έξοδο του φαραγγιού μέχρι την παραλιακή Αγία Ρουμέλη, είναι ακόμα 3,2 χλμ..
Η παρακάτω φωτογραφία, πιστεύω πως περιγράφει ......χωρίς λόγια, την κατάσταση μας, αμέσως μετά την έξοδο από το φαράγγι :

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Από την Αγία Ρουμέλη, υπάρχουν οι εξής δυνατότητες :

- Η συνηθέστερη και πλέον καθιερωμένη, παίρνουμε το φέρρυ-μπότ (εισιτήριο 3,5 ευρώ/άτομο to 2008) που μας βγάζει στη Χώρα Σφακίων και από εκεί με το λεωφορείο επιστρέφουμε στα Χανιά. Τα δρομολόγια τους καλοκαιρινούς μήνες είναι συχνά : περίπου 4 - 5 φορές την ημέρα από τη Χώρα Σφακίων και επιστροφή μέσω Λουτρού (όπερ και εγένετο στην τελευταία μας επίσκεψη).

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Όμως για τους πιο ψαγμένους και …..ανήσυχους, προτείνω τα παρακάτω :

- διανυκτέρευση σε έναν από τους πάμπολους ξενώνες - ξενοδοχεία του χωριού και την επόμενη ημέρα (εφόσον υπάρχουν δυνάμεις και τα «πόδια» σας το επιτρέπουν) ανηφορίζουμε το λόφο πάνω από την Αγία Ρουμέλη μέχρι το ερειπωμένο τούρκικο κάστρο και να θαυμάσουμε από ψηλά την έξοδο του φαραγγιού, τα σπίτια της Παλιάς και Νέας Αγίας Ρουμέλης, τις παραλίες ανατολικά και δυτικά, και το απέραντο γαλάζιο του Λιβυκού Πελάγους που διακόπτεται μόνο από τα νησιά Γαύδος και Γαυδοπούλα, (τα νοτιότερα σύνορα της Ευρώπης) που καιρού επιτρέποντος αποτελεί μοναδικό θέαμα.
Η πορεία θα πάρει μισή με μια ώρα και το μονοπάτι δεν παρουσιάζει ιδιαίτερη δυσκολία, αν και ....ανηφορικό στο πήγαινε.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

- την επόμενη μέρα, συνεχίζουμε ακολουθώντας το μονοπάτι Ε4 προς τα ανατολικά, μέχρι την παραλία με το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Παύλου και τα πάμπολλα πεύκα (ονομάστηκε έτσι σε ανάμνηση της επίσκεψης του Απόστολου Παύλου. Αποτελεί ένα σημαντικό θρησκευτικό μνημείο και σύμφωνα με την παράδοση εδώ ο Αγ. Παύλος βάφτιζε όσους ασπάζονταν το Χριστιανισμό).

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η διαδρομή είναι περίπου 3 - 3,5 χλμ, σχετικά βατή, σκιερή και με μόνο αρνητικό σημείο την παντελή έλλειψη σημείων πόσιμου νερού. Το άρωμα των πεύκων και η καθαρότητα των νερών της παραλίας είναι η αποζημίωση μας και το μπάνιο στα καταγάλανα νερά η απόλυτη απόλαυση.

[url=http://postimage.org/[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.][/url]

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]


Για τους τολμηρούς, συνεχίζουμε το παραλιακό μονοπάτι, όπου σε 3 χλμ παρακάτω (λιγότερο από 1 ώρα) βρίσκεται η παραλία «Μάρμαρα», όπου υπήρχε (υπάρχει ?) μια ταβέρνα και είναι και η έξοδος του φαραγγιού της Αράδαινας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]
Η παραλία "Μάρμαρα" και η έξοδος της "Αράδαινας", όπως φαίνονται από το πλοίο της επιστροφής.

Αφού φτάσαμε μέχρις εδώ, μετά από άλλα 3 χλμ, συνεχίζοντας να περπατάμε βρισκόμαστε στο μοναδικό και πανέμορφο Λουτρό.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Η συνολική απόσταση από την Αγ. Ρουμέλη μέχρι το Λουτρό είναι 13 χλμ., που μεταφράζονται σε 5-6 ώρες πορείας (προτείνεται η διακεκομμένη πορεία με στάσεις για μπάνιο στις ενδιάμεσες παραλίες).

Από εδώ μπορούμε, στην συνέχεια να πάρουμε το φέρρυ-μπότ για τα μοναδικά Σφακιά.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]
Η είσοδος του λιμανιού στο γραφικό Λουτρό

(Αυτή την διαδρομή ακολούθησα την πρώτη (1989) και δεύτερη (2000) φορά που πέρασα τον Φάραγγα, όταν στην ηλικία δεν είχαν ακόμη προστεθεί τα ……..«ώριμα χρόνια της εμπειρίας» , κατά τον Γιώργο Π.)

- τελευταία και ….μη συνιστώμενη διαδρομή (αφορά μόνο πεζοπόρους που δεν φοβούνται τα ύψη και έχουν δοκιμάσει τις δυνάμεις τους σε μεγάλες πορείες) είναι να ακολουθήσουμε το μονοπάτι Ε4, δυτικά αυτή τη φορά, με κατεύθυνση προς Σούγια. Είναι συνολικά 20 χλμ., από τις πλέον κουραστικές και δύσκολες της Κρήτης και λόγω των χειμερινών βροχών οι ζημιές στο μονοπάτι είναι συχνές, δύσκολα προσπελάσιμες και αρκετά επικύνδυνες για άπειρους .

Και μερικά χρήσιμα στοιχεία για τον "Φάραγγα" :

- το εισιτήριο εισόδου είναι 5 ευρώ /άτομο.

- Για να το διασχίσει κανείς απαιτούνται καλή φυσική κατάσταση και κατάλληλα υποδήματα, παγούρι με νερό και «ξηρά» τροφή, αφού πρόκειται για μια διαδρομή τουλάχιστον 6-7 ωρών. (Η διάβαση του, με ταχύ βάδισμα μπορεί να πραγματοποιηθεί και σε πέντε ή λιγότερες ώρες αλλά, δεν θα υπάρχει η δυνατότητα της άνετης απόλαυσης της ασύγκριτης ομορφιάς του)

- είναι επισκέψιμο στο σύνολό του από την 1η Μαΐου ως το τέλος Οκτωβρίου, επιτρεπουσών των καιρικών συνθηκών,

- προτιμότερος και οικονομικότερος τρόπος να φτάσουμε μέχρι τον Ομαλό και το "Ξυλόσκαλο", είναι τα δρομολόγια του ΚΤΕΛ Χανίων. Γίνονται και εκδρομές από τα διάφορα τουριστικά πρακτορεία, αλλά κοστολογούνται 3-4 φορές επάνω από το κόστος του ΚΤΕΛ, και δεν προσφέρουν απολύτως τίποτε παραπάνω.

- 350.000 περίπου επισκέπτες το χρόνο περπατούν στο φαράγγι.

- μετά τις 7 το απόγευμα πρέπει να έχουν βγεί όλοι οι επισκέπτες, καθώς απαγορεύεται η διανυκτέρευση.

- απαγορεύεται φυσικά το άναμμα φωτιάς, η κατασκήνωση, η κοπή λουλουδιών, το κυνήγι, το ψάρεμα και η κολύμβηση στα ρέματα.

- στις παρυφές του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς εφαρμόζεται μια ιδιότυπη κτηνοτροφία με 14.000(!) κατσίκια να βόσκουν ελεύθερα και τους βοσκούς να τα παρακολουθούν από μακριά με τα κιάλια !!!

Και εδώ κλείνει το οδοιπορικό μας.

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Στον παρακάτω σύνδεσμο υπάρχουν συγκεντρωμένα μερικά ήδη γνωστά και άλλα άγνωστα ……«μυστικά» του Φάραγγα :

[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Το θέμα, που μόλις διαβάσατε, είναι κλειδωμένο.

Αν έχετε κάποιες απορίες, ή θέλετε περισσότερες διευκρινήσεις, σχετικά με αυτό το ταξίδι …
... μπορείτε να τις γράψετε εδώ ... [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]
... και θα υπάρξει ανταπόκριση, το ταχύτερο δυνατόν.

Σας ευχαριστούμε.